kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Abaro / Itxaro Borda / Balea Zuria, 2020

Jatorria eta modernitatea Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-12-26

Itxaro Bordaren “Abaro” poema liburuan modernitate eta tradizioaren arteko uztarketa interesgarria eskaintzen da, subjektu poetikoaren identitatearen islatzat-edo hartu daitekeena. Liburua irekitzen duen poema zubereraz idatzita dago eta liburuan zehar hor-hemenka agertzen zaizkigu tradizioarekin eta jatorriarekin erlaziona daitezkeen osagaiak: amaren etxea, paisaia basak, herri tradizioei lotutako jarduerak. Honekin batera, modernitatearen erakusgarri diren beste osagaiak tartekatzen dira, hala nola hiriaren presentzia edota ez-lekutzat hartzen diren tokiak, aireportuak-eta bezala. Erreferentzia kulturalei erreparatuz gero ere, antzeko elkarketa topa daiteke kultura tradizionalaren aipamenen ondoren, klasikoak, eta baita pop kulturari dagozkionak ere, agertzen zaizkigu-eta. Erreferentzia multzo hauekin badirudi aditzera ematen zaigula norberaren identitatean jatorria bezain garrantzitsuak direla geroko ibilbidean bakoitzak hartutako erabakiak eta, dialektikaren terminologian aipatuta, bi osagai horien sintesi moduan aurkezten dela. Hori agertzeko Itxaro Bordak estilo eta teknika desberdinen elkartzearen ondorioz diren testuak erabiltzen ditu. Izan ere, bertso libreak eta metrika zorrotzari atxikitako poemak tartekatzen dira, edota irudien segida surrealista diruditenekin batera, esperientzia zuzenetik hartutakoak. Edonola ere, badago baliabide bat besteen gainetik nabarmentzen dena: egitura sintaktikoen errepikapena, esaldi paraleloak sortzeko balio duena, eta metrika zorrotzean egindako poemetan leloa osatzen duena. Elementu hauekin, Itxaro Bordak eroso sentitzen dela dirudien mundu poetikoa eraiki du, non maitasunaren presentziak garrantzizko lekua duen, bakardadearekin batera. Bakardadea, baina, ez da itzuri egin behar zaion presentzia gisa aurkezten, bidelagun moduan baizik.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak