« Odolez trenpaturiko maitasun istorioa | Etorri gaitun, segi dezagun »
Dendaostekoak / Uxue Alberdi / Susa, 2020
Oroimen zatikatua Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-10-17
Denda bat munduaren metonimia izan daiteke, bertan bizitza osoaren laburpen moduko bat topatzen den aldetik. Premisa honekin, eta oroimena lagun, eraikitzen da Uxue Alberdiren eskutik datorren “Dendaostekoak” izenburuko eleberria. Bi ahizpak, Mari Josek eta Izaskunek, 70eko hamarkadaren amaieran Elgoibarren denda bat irekitzea erabaki zuten. Bertan diskoak eta liburuak, opariak eta jantziak, denetarik alegia, saltzen zuten eta talaia horretatik inguruko bizitza nola gauzatzen zen ikusten zuten. Memoria ariketa bat eginda, herria eta pertsonak nola joan ziren aldatuz azaltzen da eta horretarako egileak diskurtso zatikatua erabiltzea erabaki du. Izan ere, herriaren kronika ere izan daitekeen kontakizuna egiteko, narrazio lineala hautatu beharrean, gai batetik bestera egiten da jauzi, kontu pertsonalak eta inguruari dagozkienak tartekatuz, ardatz argirik erakusten ez duen istorioa sortuz.
Inpresio multzoa da, beraz, aurkezten zaiguna, anekdota piloaren forman gauzatua. Anekdota hauek garrantzi handirik gabeko xehetasunez zipriztinduta agertzen dira askotan eta gai batzuk (83ko uholdeak, edota feminismoa) errepikatu arren, ez du ematen egitura sendorik osatzen dutenik. Horren ordez metaketa nagusi da hemen. Bestalde, adin batetik dagoeneko pasatu den irakurleari antzeko anekdotak behin baino gehiagotan entzun edota ezagutu dituela irudituko zaionez, argumentuak ez du sorpresa handirik gordetzen.
Berrogei urte pasatu dira denda sortu dutenetik eta haien artean elkarrizketa moduko bat osatuz (baina bakoitzaren ahotsa gehiegi desberdintzen ez delarik) daramate aurrera kontaera. Narratzaile bikoiztu honen ahotsa da idazlanaren osagairik interesgarriena, ahozko kontakizunaren oihartzunak dituen diskurtsoa sortzen baitu, oroitzea birsortzea ere badela erakusten den bitartean.
Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki
Jon Jimenez
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Asier Urkiza
Rifqa
Mohammed el-Kurd
Ibon Egaña
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Paloma Rodriguez-Miñambres
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Mikel Asurmendi
Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate
Irati Majuelo
Argialdiak
Miriam Luki
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Leiho bat bihotzean
Aintzane Galardi
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Asier Urkiza
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
Jon Jimenez
Sinposioa
Platon
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Joxe Aldasoro
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Mikel Asurmendi