« Odolez trenpaturiko maitasun istorioa | Etorri gaitun, segi dezagun »
Dendaostekoak / Uxue Alberdi / Susa, 2020
Oroimen zatikatua Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-10-17
Denda bat munduaren metonimia izan daiteke, bertan bizitza osoaren laburpen moduko bat topatzen den aldetik. Premisa honekin, eta oroimena lagun, eraikitzen da Uxue Alberdiren eskutik datorren “Dendaostekoak” izenburuko eleberria. Bi ahizpak, Mari Josek eta Izaskunek, 70eko hamarkadaren amaieran Elgoibarren denda bat irekitzea erabaki zuten. Bertan diskoak eta liburuak, opariak eta jantziak, denetarik alegia, saltzen zuten eta talaia horretatik inguruko bizitza nola gauzatzen zen ikusten zuten. Memoria ariketa bat eginda, herria eta pertsonak nola joan ziren aldatuz azaltzen da eta horretarako egileak diskurtso zatikatua erabiltzea erabaki du. Izan ere, herriaren kronika ere izan daitekeen kontakizuna egiteko, narrazio lineala hautatu beharrean, gai batetik bestera egiten da jauzi, kontu pertsonalak eta inguruari dagozkienak tartekatuz, ardatz argirik erakusten ez duen istorioa sortuz.
Inpresio multzoa da, beraz, aurkezten zaiguna, anekdota piloaren forman gauzatua. Anekdota hauek garrantzi handirik gabeko xehetasunez zipriztinduta agertzen dira askotan eta gai batzuk (83ko uholdeak, edota feminismoa) errepikatu arren, ez du ematen egitura sendorik osatzen dutenik. Horren ordez metaketa nagusi da hemen. Bestalde, adin batetik dagoeneko pasatu den irakurleari antzeko anekdotak behin baino gehiagotan entzun edota ezagutu dituela irudituko zaionez, argumentuak ez du sorpresa handirik gordetzen.
Berrogei urte pasatu dira denda sortu dutenetik eta haien artean elkarrizketa moduko bat osatuz (baina bakoitzaren ahotsa gehiegi desberdintzen ez delarik) daramate aurrera kontaera. Narratzaile bikoiztu honen ahotsa da idazlanaren osagairik interesgarriena, ahozko kontakizunaren oihartzunak dituen diskurtsoa sortzen baitu, oroitzea birsortzea ere badela erakusten den bitartean.
Abaro
Itxaro Borda
Igor Estankona
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibon Egaña
Urrats urratuak
Askoren artean
Javier Rojo
Hiruki gatazkatsua
Marina Sagastizabal
Nagore Fernandez
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Eros
Eric Dicharry
Javier Rojo
Bidasoan gora
Eneko Aizpurua
Mikel Asurmendi
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Argiantza
Pello Lizarralde
Hasier Rekondo
Nola gorde errautsa kolkoan
Miren Agur Meabe
Javier Rojo
"C'est la vie" kantatzen dute zaharrek
Karlos Zabala
Arrate Beristain Uriarte
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Rafa Ugalde
Abaro
Itxaro Borda
Javier Rojo