kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

VHS / Oier Guillan / Susa, 2020

Arteaz, bizitzeaz Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-08-29

Pertsonaia batek, Ilehoriak, detektibea kontratatzen du hogei urte lehenago gertatu den Victorren heriotza argi dezan. Hauxe da “VHS” eleberriaren abiapuntua eta hala esanda edonork pentsa lezake literatura beltzeko liburua sortu duela Oier Guillanek. Izan ere, idazleak literatura mota horren topikoak baliatzen ditu, baina bere eskuetan irakurleen aurreiritzi eta espektatibekin jolasteko tresna bihurturik agertzen zaizkigu. Detektibeak, ez-ohiko bideak erabiliz, Victorren heriotzaren atzean egon litekeenaz aztertzeari ekiten dio, eta ikerketa honetan jakingo dugu nola ezagutu zuen Ilehoriak Victor, antzerkian aritzen zena, 90eko hamarkadaren amaiera aldera Sevillara egin zuen bidaia iniziatiko batean.

Kontaketan nabarmenduko da pertsonaia guztiek artearekin duten harreman estua. Baina anekdota hauek azaltzen diren bitartean, behin eta berriro azpimarratzen da nobelan agertzen diren pertsonaiak fikziozko izakiak direla, diskurtsoaren izaera literarioa azpimarratuz, istorioak irakurleengan sor dezakeen lilura apurtuz.

Fikzio honetan egileak jainko baten antzera jokatzen du, eta pertsonaia malguak, zehaztugabeak, androginoak aurkezten ditu bere asmoak bete ditzaten, topikoak erabilita espektatibak eraikitzen eta deuseztatzen dituen bitartean. Literatur eraikin honen bidez, gai asko ekartzen dira hizpidera, hasierako anekdota barik gai horien inguruko hausnarketa baita nobela honen ardatza. Arteaz, literaturaz eta antzerkiaz hitz egiten da, eta hauek betetzen duten eta bete beharko luketen lekuaz; oroitzea eta ahanztura ere maiz agertzen dira kontaketan. Baina batez ere, bertan aipatzen da nola zinismoak ilusioa ordezkatzen duen denboraren igarotzearen ondorioz. Nobela, itxuragatik collagearekin parekatu daitekeen testua, batzuetan dentsoa da, kontraesankorra ere bai behin baino gehiagotan. Edonola ere, literatur anbizioaren emaitza.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak