kritiken hemeroteka

8.280 kritika

« | »

Poesia guztia / Safo (Maite Lopez Las Heras) / Balea Zuria, 2020

Arkeologia poetikoa Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-07-04

Saforen poesiaz hitz egitea (Saforen poesiaz baino ez hitz egitea, alegia) zaila gertatzen da. Orain dela hogeita zortzi mendeko poeta izanik, bere testuak zatika baizik ez zaizkigu heldu. Bere poesia hartzen dugunean, kasu honetan bezala “Poesia guztia” izenarekin argitaratu den liburuan agertzen diren poema zati guztiak irakurtzen ditugunean, inpresio berezia geratzen da: mosaiko handi baten atal txikiekin irudi osoa ulertzeko ahaleginean aritzen garela ematen du, eta ezinbestez sortzen den irudia partziala eta dudazkoa izan behar. Bestalde, urteen poderioz eta mendez mende egin diren irakurketen ondorioz, poeta pertsonaia bihurturik agertzen zaigu, jarrera baten sinboloa izango balitz bezala. Eta kasu honetan nekez berezi daitezke poesia eta poeta, produktua eta egilea, biak berreraikuntza baten ondorioak dira-eta. Horrez gain, irakurleak poema sortu ziren testuingurua bera ulertzeko zailtasunak izan ditzake eta anakronikoak diren interpretazioetara heldu.

Euskal argitarapen hau Maite López de las Heras-en eskutik heldu zaigu eta, arazo horiek guztiak jakinda, itzultzailea saiatu da mendeen jauzia nolabait gainditzen, Saforen testuingurua ulertzeko egokia den hitzaurrearen eta oharren bidez. Irakurleak, beraz, hainbat aukera izan ditzake liburu hau irakurtzean: arkeologia lanean aritu daiteke, testuak garai baten aztarnak balira bezala ulertuta; edota, sortu zireneko testuinguruaz abstrakzioa eginez gero, poesia klasikoek izaten duten balioa erabilita irakur dezake poesia, ‘gaurko’ interpretazioa eginez. Edonola ere, zein ere baita bere hautua (eta bien arteko nahasketa ere egin daitekeela ahaztu gabe), irakurlea amodioa eta askatasuna bat egiten duten poesiaren aurrean topatuko da, eta bi gai horiek, berdin da noizkoak zein nongoak diren, unibertsalak dira edonoizko eta edonongo pertsonaren izaera erdi-erdian ukitzen baitute.

Azken kritikak

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Zakur zaunkak
Iñaki Irazu

Hasier Rekondo

Bufalo guztiak
Juanra Madariaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma

Jon Jimenez

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Asier Urkiza

Zirriborroak eta gero
Askoren artean

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak