« Lerro artea | Diru gehiago, lan gutxiago »
Erbesteko elurra / Felipe Juaristi / Erein, 2019
Parodiaren bidetik Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-05-16
Euskal egunkari batean liburuen kritikak egiten dituen kazetaria Madrilera bidali dute hil berria den kantari punki baten bizitzaren azken aldean zer gertatu den azaltzeko. Fermin Alberdi (hala deitzen baita kazetaria, narratzailearen papera ere jokatzen duena), beraz, Madrilera abiatuko da garai batean punk mugimenduaren erdigunean egon zen kantariaren irudiaren bila, kantari hau, Sebastian Saldias, egun batean desagertu baitzen Euskal Herritik eta bere heriotzaren egunera arte inork ez baitzuen haren berririk izan.
Abiapuntu honekin, “Erbesteko elurra” ikerketa-nobela izan zitekeen. Baina ez da hori Juaristik irakurleari eskaintzen diona. Argumentuaren hari nagusi horrek atal batzuetan izan ezik garrantzi txikia du eleberriaren garapenean eta aitzakia gisa funtzionatzen duela dirudi narratzailearen predikuak aurkezteko. Narratzaileak etengabe egiten du hausnarketa, euskal gizarte eta kulturaren inguruan besteak beste. Eta kritika egiteko baliabiderik inportanteena, ia bakarra, parodia da. Parodiaren erabilerak argumentuaren mugak gainditzen ditu eta idazkerara ere lerratzen da, idazle barrokoen imitazioa eginez, estilo hanpatu bihurriarekin. Hermeneuten kastakoa izango balitz bezala, narratzaileak hitzen hoskidetasunean kontzeptuen arteko harreman sakonak aurkitzen ditu errealitatearen interpretazioa egiteko. Parodiak, bestaldetik, berezkoa du esajerazioaren bidez ezaugarriren bat nabarmentzea, eta honek inplikatzen du topikoak erdigunean jartzen direla, xehetasunak eta zehaztasunak, errealitatearen tolesturak azken finean, baztertuz. Eleberria orokorrean dibertigarria da, “euskaltasunarekiko” kritikoa, baina narratzaileak intsentsu usainetik ezin aska daitekeen predikatzaile nekaezinetik asko duenez gero, azkenean parodia gehiegi luzatzen da, haren indarra neurri batean motelduta geratzen delarik.
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo
Zakur zaunkak
Iñaki Irazu
Hasier Rekondo
Bufalo guztiak
Juanra Madariaga
Paloma Rodriguez-Miñambres
Independentzien eguzkiak
Ahmadou Kourouma
Jon Jimenez
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Asier Urkiza
Zirriborroak eta gero
Askoren artean
Amaia Alvarez Uria