kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Eulien bazka / Hasier Etxeberria / Susa, 2003

Ikustekoa Igor Estankona / Deia, 2003-05-20

Ikustekoa. Halakoxea da Hasier Etxeberriaren nobela. Damian Arruti forentseari gertatzen zaizkionak (eta gertatzen ez zaizkionak) fotogramarik fotograma eta zinean bezala jarraitzeko moduko estiloa aukeratu du elgoibartarrak. Protagonistari gertatzen ez zaizkionak ere aipatu beharrean izan gara, liburuko kontrazalean esaten zaigun moduan nobela honek “izeberg batek bezala” zati txikiena daukalako agerian. “Ia ezer ez da dirudiena, iruzur egin ohi digu-eta begi bistakoa denak”. Protagonistaren begietatik ikus dezakegun nobela bat izakeran ikusten den guztia ez da egia, eguneroko bizitzan dakusagun guztia egia ez den modu berean. Horri buruzko gogoeta bat ere bada ”Eulien bazka”. Gizabanakoak epizentro bakartzat bere burua jartzearen arriskuaz jabetzen da Damian Arruti. Beranduegi, irakurleak konprobatuko duenez. Baina ordurarte egiten dugun ibilbidea eta ibilbide horretan aurkitzen dugun guztia zirraragarria da. Azkenerako ez dakigu zer den akzidentala eta zer garrantzitsua. Nobelaren garaipenik handiena da hori.

Hasier Etxeberriaren azkenengo lanetatik gailenena da duda barik ”Eulien bazka”. Guretzat alde batera utzi behar litzateke ”Inesaren Balada”, beste irakurlego batentzat idatzia ezezik beste asmo eta helburu batekin idatzia izan zelako. Ezin izan dugu ordea ekidin ”Arrainak ura baino” lanarekin alderatzea. Oraingoan Etxeberriak jendearen bihotza barik erlazio sozialen muina du aztergai. Halakoetan maiz gertatzen den gisan, errealitate konkretu batean argiago oinarrituz hobeto deskribatu ditu pertsonaren arazoak eta galderak, xumeak zein sakonekoak. Asebete ez gintuen ”Arrainak ura baino” ahaztu arazi digu di-da batean liburu bikain honekin. Nobela honetako pertsonaiek, euren indibidualtasunean, gizartearen erradiografia posible bat erakusten dute.

Tipularen mila azalak artikulu honetan zuritu ezin badira ere, badaude idazleak modu sotilean ukitzen dituen hainbat gai. Damian Arruti eta bere orbitan dabiltzan beste planetek talka egiten dutenean sortzen dira gogoetok. Batzuk gizon/emakume dikotomiaren ingurukoak dira (protagonista ez da, ez, argitasun eredu bat) eta beste batzuk borroka armatutik hasi eta sukaldaritzarainokoak izan daitezke. Sakonean beti dago egia eta gezurraren muga lausoen gaineko azterketa egiteko ahalegin bat. Hori da irakurlearentzat prestatutako ustekabekoa.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak