kritiken hemeroteka

8.535 kritika

« | »

Disoluzio agiriak / Jose Luis Otamendi / Susa, 2019

Disoluzio agiriak Igor Estankona / Begitu, 2019-03-01

Dana fin, dana delikadu idazten dau Jose Luis Otamendik. Dino: “20. mendea zen/ gaur nahi beste ireki ditu ortziak uhateak/ eta sare artean jendea arrantzatu dute itsasoan”, eta badoa poema gora eta gora, edo behera eta behera, segun eta zelan begiratzen deutsazun, eta XX. mendea barik 20. mendea idazten dauan nonor, zelan kalifikau, zelan definidu “uhateak” berbea darabilen poeta hori, Azpeitia 1959?

Jose Luis Otamendi gure gelan sartu zan tximeleta eria bera da: hegakadak suabeak ditu, baina munduaren beste ertzean urakan haizea da. Poemak islatze bat sortzean dabe inkontzientean, irabazi egiten dabe irakurlea euren arnasa luze-luzeagaz. Emoten dau res publikoaz dabilela bizimoduaz dabil, esango zeunke bizitzaren gainean dabilela eta munduaren patuaz dabil, esango zeunke ekonomiaz egiten deuskula berba eta gutaz dabil berbaz, esaten deusku literalki aitu ezin daitekezan moduak erabiliz: “diren zentral guztiek dauzkate zeinek bere historia/ bere istripuak bere ahuldadeak eta argi aldiak/ latentzia fase luzeak ere izaten dira/ urteak eta urteak sentimendu edo ekintza bat umotzen”. Euskal Herrian idatzitako ahapaldiok noranahikoak liratekez ez balira sano gureak, makrokosmos bat osatzeko gai da-eta azpeitiarra hankak herrian jarrita. Lirismoa eta errealismoa biak bat diran poemakaz betidanik harritu bagaitu, oingoan be Otok mobidu deuskuz barruak. Sinboloa darabil gauzak definiduteko, gauzak dira sinbolo onena askotan: “behin bederen pertsona orok/ behar luke itsutu adiskideen ekiaz”.

Disoluzio agiriak dira historiaren urak eroan eta ibar barrietara dekantetan diran lupetzak, hautsak eta polena. Dana ez zan eder izan, dana ez zan justua izan: “miseria askotan badut nire partea/ eta baritonoaren gangarrez abesten diot bakeari”. Garai barriak joandakoakaz zelan txirikordatzen diran eta gero mataza hori askatzea zenbat kostetan dan kontetan da hemen. Ez da gai erraza, errazera joten dan arren askotan komunikabideetan, parlamentuetan eta baita literaturan be.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak