kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Duchampen inguma / Eric Dicharry / Pamiela, 2018

Poesia eta artea Javier Rojo / El Diario Vasco, 2018-04-21

Eric Dicharry Iparraldeko idazlea dugu, Baionakoa hain zuzen. Poesia, antropologia eta artea dira bere interesguneak eta plazaratu dituen idazlanak frantsesez zein euskaraz agertu dira, eta poesiarako erabiltzen duen hizkuntza gehienbat euskara da. Mota horretako idazlanak “Maiatz” elkarte kulturalaren inguruan argitaratu izan dira orain arte. Datu hauek beharrezkoak dira, salbuespenak salbuespen, Hegoaldekook ez baitiegu askotan mugaren beste aldean gertatzen diren jarduera kulturalei behar adina arreta eskaintzen.

Oraingo honetan idazleak “Duchampen inguma” izenburuko poema liburua plazaratu du, non poesia eta artea nabarmen elkarturik agertzen diren. Idazleak berak liburuari jarri dion hitzaurrean azaltzen du zein den bere asmoa, eta esan behar da hitzaurre horretan iragartzen duena bete egiten duela idazlanean zehar. Lehenengo eta behin, bere poesia ez da hutsetik sortzen, beste lan batzuekiko elkarrizketa moduan ulertu behar baita berak egiten duena. Izan ere, artelanek sortzen dizkioten iradokizunak, ideiak, hausnarketak poesiaren abiapuntu dira. Iturria argia denean, hau da, irakurleak arazorik gabe identifika dezakeenean zein den poemari lehenengo bultzada hura eman dion artelana, orduan ulertzen da poesia egiteko modu hori, elkarrizketa estetikotzat har daitekeena. Edonola ere, argi dago planteamendu honetan idazlearen aldetik jarrera orokorra ere islatzen dela. Merkantilismoak bultzatutako artearen aurrez aurre, sakontasuna duten lanak nahiago ditu poetak. Artelanen artean askotan argazkilariak eta hauen lanak aipatzen dira, eta argazkiak direla eta, ispiluaren logika aplikatzen du idazleak, argazkilarien irudi horietan norberaren irudia agertzen baita islatuta.

Poemak egiteko teknikari dagokionez, Dicharryk aurkezten dituen testuak laburrak dira. Aforismoaren mugan daude gehienak eta paradoxa baten gainean eraiki ohi dira. Surrealismo kutsu nabarmena dute poema hauek, surrealismo hau artearen gainean egindako hausnarketa sakonaren ondorioa delarik.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak