« Itzulbiderik ez denean | Denboraren mugak gaindituz »
Bakarrik bahago neguan / Jose Luis Otamendi / Pamiela, 1998
“Hain da ederra” Goizalde Landabaso / 111 aldizkaria, 2017-12-29
“…agian
aitorpen baten zain
abiatuko zen eternitatea aspaldi
edo gutako asko bederik”.
Hogei urteko beteko dira 2018an Pamielak Jose Luis Otamendik idatzitako ‘Bakarrik bahago neguan’ liburua kaleratu zuenetik. Agortuta dago aspaldi liburua. Antzinako lagun bati oparitu nahi nion (ba ote poesia oparitzea baino gauza ederragorik?) eta liburu-dendarik liburu-dendara ibili nintzen, sororik soro, alferrik. Argitaletxera deitu nuen, eta han esan zidaten agortuta zegoela eta birkaleratzeko asmorik ez zutela. Sarean dagoen saltoki handi eta ezagun horretara jo nuen, eta han bigarren eskuko ale bat aurkitu nuen; baina 300 eurotik gora eskatzen zuten. Ez, ez nuen erosi. Liburutik kopiak egitea pentsatu nuen, eta zalantza-malantzen ostean ez nuen egin. Lagunari poemetako batzuk bidali nizkion emailez.
“Maite zaitudalako
Amets egin dut
Burdinezko hostoetan zintzilikatu
Zugana amildu naiz
Gure maitasuna euri tanta delako”.
Lagunari bidalitako poemak gustatu zitzaizkion eta liburua utzi nion. Pare bat egunetan irakurri ei zuen baina ez zidan itzuli nahi. “Hain da ederra”, esan zidan. Agortuta zegoen, baina, eta, nekeza izan bazen ere, berreskuratu nuen. Hogeigarren urteurrenean berriz irakurri ditut poemok. Hitzaurrean Iñigo Aranbarrik dionez denborak ez ditu urdindu. Ez horixe. Liburua horiztaturik dago, orriak zaharkituak eta hala ere poemek denborari eusten diote. Klasiko bihurtu ote? Poema denak irakurri ondoren ekin diot Aranbarrik idatzi zuen hitzaurrea irakurtzeari. “Ez dakit, baina susmoa zen, katalogoetarik desagertua zen bihotza zuen Otamendik”. Liburuari maitasuna dario. Lirikoa da oso. “Hi planeta bat haiz/ eta higan zegok/ paisai euritsuen portua”. Jose Luis Otamendiren poemak labirintu infinituak dira. Errez du sarrera, baina labirintuaren bazterretan eta bideetan barrena kateatuta gera zintezke. Pare bat berba edo lerro arteko bi nahikoak dira galtzeko, desagertzeko, bertan geratzeko. Edertasunean bildu egiten zaituzte Otamendiren poemek. Bihotzera edo urdailera zuzenean doazen geziak dira; birikietara edota oinetara galbahe barik. “Bihar/ enara aldra batek/ bihotza orraztuko dizu hegada azkarrez/ ni, han ibiliko naiz/ antsiaz botiletatik hegazti bihurtzeko edanez”.
Lehengoan lagunak idatzi zidan. Liburua oparitu diotela ziostan. Bigarren eskukoa. Pentsatu nuen norbaitek ez ote zion sarean orain 356,18 eurotan dagoen liburua erosi izan. Berehala baztertu nuen. Ziurrenen, liburua hainbeste maite ez zuen norbaitek emango zion; edo beharbada, nire laguna asko maite duen norbaitek. Edozelan ere, eta hogei urte deus gutxi delako. ondo legoke argitaletxeak (edo beste argitaletxe batek) berriz ere ‘Bakarrik bahago neguan’ birkaleratuko balu. Bere garaian irakurri ez zutenek eta Bide Ertzean taldearen zenbait kantuk aho bete hortz utzi zutenek eskuratu ahal izango luketelako.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres