« Mariskalen poemek ez dute musikarik behar | Amesgaiztoen haragitzea »
Kixotenean / Iñigo Astiz / Elkar, 2016
Kixoteren lurraldean Javier Rojo / El Correo, 2017-04-09
Iaz, 2016. urtean, Cervantesen mendeurrena ospatu zelarik, Iñigo Astiz Kixoteren lurraldera abiatu zen Cervantesen pertsonaiaren bila. Mantxan zehar egindako bidaia horretan topatutakoekin hainbat artikulu idatzi zituen “Berria” egunkarirako. Gero artikulu horiek liburu moduan agertu dira, “Kixotenean” izenburuarekin. Liburuak Astizen testuak ez ezik, Maite Mutuberriaren ilustrazioak ere aurkezten ditu, testuaren osagarri. Liburuan zehar, Astizek behin eta berriro azpimarratzen du fikzioaren eta errealitatearen arteko erlazioa, batez ere adierazteko bi osagaien artean dagoen muga dirudien baino lausoagoa dela, askotan ez baitago jakiterik non bukatzen den bata eta non hasten den bestea. Biak ala biak elkarren eraginpean baitaude. Halaxe gertatzen da Cervantesen obrarekin eta halaxe gertatzen zaio Astizi Mantxan pertsonaiaren bila dabilelarik. Leku guztietan esaten dute toki hura hartu zuela oinarritzat Cervantesek halako atal bat idazteko Kixotea-n. Dudarik gabe. Zalantzarik gabe. Frogarik gabe. Astiz pertsonaiaren ibilbidearen atzetik doa bere liburuan, Cervantesen obran aipatzen diren lekuetan geldituz. Eta pertsonaiaren ibilbidea erakutsi nahi duelarik, paisaiarekin egiten du topo. Nire ustez, hauxe da liburu honek duen puntu interesgarrienetako bat: Astizek lekua eta giroa (udako bero itogarria) era miresgarrian islatzen dituela, sentitzeko moduan aurkezten baitu giro hori. Deskribapenak zehatzak dira eta momentu bakoitzean hitz egokia aurkitzen du.
Interesa pizten duen bigarren puntua idazlearen ikuspuntua da. Fikzioaren eta errealitatearen arteko muga lauso horretan kokatzen delarik, bere begirada ironikoa da, bai baitaki kontatzen dizkioten gauzak ez direla gehiegi sinestekoak. Baina ironia horretan ez dago inolako burlarik. Bestalde, Kixoteren bila doalarik, ez du ahaztu Cervantesen idazlanak euskal itzulpengintzan utzi duen arrastoa.
Iaz, batera ospatu ziren Cervantesen eta Shakespeareren mendeurrenak, eta Cervantesena nahiko oharkabean pasatu dela ematen du. Iñigo Astizen idazlanak Kixotea (berr)irakurtzeko gogoa pizteko ahalmena du… eta ez ahaztu: Cervantesen nobela unibertsala delarik geurea ere bada.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez