kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Odola / Gatza / Musua / Irati Jimenez / Txalaparta, 2016

Jakintza jostailu bihurtua Xiker Belamendia / Gara, 2017-02-04

Ez da literatura, ez hitzaren zentzu hertsian behinik behin. Ez eta kazetaritza oinarri duten aldizkari tematikoak ere. Bi formatuon arteko hibrido interesgarria dakarkigu Txalaparta argitaletxearen eta Irati Jimenezen artean osatu duten “esperimentu” berezi honek. Kazetaritzatik gertu dauden eta literaturatik (zentzu onenean) ere edan duten liburuki tematikoak dira “Odola”, “Gatza” eta “Musua”. Tematikoak, diogu, Jimenezek 2011n egoera ekonomikoaren —eta Nafarroako Gobernuak diru laguntzak ukatu izanaren— eraginez ateak itxi zituen “Nabarra” aldizkarian abiatu zuten proposamen bati heldu diolako liburukion testuak osatzeko: hartu gaitzat elementu zehatz bat —odola, gatza eta musua kasu—, begiratu historian zehar izan duen garrantziari, eman zaion erabilerari, haren inguruan bildu diren kondairei, zientzian izan duen eraginari, gizarteari ekarri dizkion onurei (eta kalteei)… eta pasatu informazio hori zure galbahetik, irakurleari entretenigarri egingo zaizkion testuak osatzeko.

Hala, esaterako, Jimenez naturaltasun beraz mintzo zaigu porfiriaz, Bloody Maryren mitoaz edo hilekoaz “Odola” izeneko liburukian, berezko duen ironia finari ere tartea emanez. Eta irakurleak zer pentsatu izango du “Gatza” liburukian historian zehar mineral honek izan duen garrantziaz jabetzen denean.

Ziurrenik, jakintza modu entretenigarrian ematea da liburukiok duten bertuterik nabarmenena, baina diseinua ere ez da atzean geratzen. Aipamen berezia merezi du “Nabarra” aldizkariko arte zuzendari izan zen eta Txalapartaren argitalpen gehienen azalak egiten dituen Esteban Montoriok, berea baita irakurle-behatzaileak esku artean duen artefaktuaren diseinua: sukalde onenetatik ateratzen diren platerek bezala, irakurleak begiekin ere jaten duela ondo daki Montoriok eta hortik Jimenezen testuak ilustratzeko baliatu dituen ilustrazio, teknika eta baliabideak. Testuei lagundu ez ezik, haien osagarri bilakatzen da diseinua.

Laburbilduz, inguratzen gaituenarekiko jakin-mina duen ororentzat bilduma aproposa. Orain, bildumaren hazia irakurleengan ernatzen den ikusi behar.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak