kritiken hemeroteka

8.573 kritika

« | »

Lo zaudela zabaldu dizkizut begiak / Mikel Etxaburu / Erein, 2016

Epelkeriarik gabeko epeltasuna Iker Zaldua / Gara, 2017-01-07

Mikel Etxabururen uztaldia 2011. urtean hasi zen, “Zu zara orain txoria” izeneko aldarrikapen saioarekin. Gai bera jorratu zuen “Hodeiak zapatetan” lanean, preso egon denaren gogoetak poesiara irauliz. Orduko hartan, baina, aldarrikapena tiraderan utzi eta sentimenduen tonuari heldu zion. Joan berri den urtean iritsi zen “Lo zaudela zabaldu dizkizut begiak”, bere hirugarren poesia-liburua, Blas de Otero saria barnean zeramala.

Kasu honetan ere Etxaburuk tonu apal horri eusten dio. Aldarrikari baino ozenago egiten dio epeltasunari dei: “…Ipurtargiek bezala, guk ere, ez dugu eguzkia helburu, / nahikoa zaigulako gure herrietako farolen epela / elkarrekin bide berriak argitzeko”, dio “Ez dugu eguzkia helburu” izeneko alean. Aurreraxeago ere topa daiteke epeltasun hori “Ez sentitzeko izenekoan”: “…epeltasun apur baten bila biltzen gara / hitz egiten duenean bakarrik ez sentitzeko”.

Hala ere, ez du erabat alboratu besteek agindutako uhinen erritmora bizitzearen aurka egitearen aldarrika. Horren adibide argia da “Sinetsi behar alea”: “Oskoleko durundiarekin konformatzeko eta / itsaso berriak ahazteko esan digute. / Ilargia itzali eta mesanotxeko argia pizteko, / pentsatzeko, eta ez sentitzeko. / Eta guk, harri-koxkorrak bota ditugu erreketara / uhinak sortzeko gai garela / sinetsi beharrean gaudelako”. Epeltasuna bai, baina epelkeriarik ez.

Erritmo azkarra du liburuak, poemak gehiegi korapilatzen ez dituelako, esanahiari garrantzia gehiago ematen diolako esaldiak apaintzeko ahaleginari baino. Poesia zuzena da, barnean hazi zaizkion gogoetetatik kanporatua. Dena den, irakurleak, interpretazioaren jokoan bide ezberdinak har baditzake ere, badaki idazlea zertaz ari den, idazlearen mezua ez baita ezkutuan geratzen, idazleak berak azaleratu egin nahi baitu esateko duen hori.

Aurrez esan bezala, Blas de Otero – Bilbo Uria nazioarteko VIII. Poesia Lehiaketako saria jaso du Etxaburuk liburu honekin. Dena den, saria uztaldi osoak ekarri diola esango nuke nik, nahiz eta bere eskuetara lan honekin iritsi zaion.

Azken kritikak

Lakioa
Josu Goikoetxea

Irati Majuelo

Poesia guztia
Safo

Aritz Galarraga

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Maddi Galdos Areta

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Hasier Rekondo

Akabo
Laura Mintegi

Jon Jimenez

Akabo
Laura Mintegi

Asier Urkiza

Gatazka eta abusua ez dira gauza bera
Laura Macaya

Nagore Fernandez

Beste zerbait
Danele Sarriugarte

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Kuntzak eta kerak
Sara Uribe-Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Hitzetik ortzira
Ana Urkiza

Mikel Asurmendi

Askatasun haizea
Javier Buces

Irati Majuelo

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Ibon Egaña

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Aiora Sampedro

Meditazioak
John Donne

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

Hedabideak