susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Hautaketa | Trajedia »

Eta harkadian ni / Anjel Erro / Elkar, 2002

Eta ironia lur Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-01-12

Gertatu behar zuen gurean ere, molde klasikoetara itzultzea —eta molde klasikoak aipatzen ditudanean uler bedi latinoen molde klasikoak, Horazio, Martzial eta Katulorenak—, alboko literaturetan idazle askok, eta ez denak onak, egin duten bezala, asperturik, seguru asko, poesia moderno, poesia berri usaintsu eta kirri-kirriak hartu duen bideaz; edo-eta, errealitateari —barka, egiari— zintzo izatekotan, ez-poesiak hartu duen bideaz; edo-eta poesiak hartu ez duen bideaz, edo hartu duen ez-bideaz, dena esatea zilegi bazait bederen, mundua gertatzen den oro baita, Horaziok ez, baina Wittgensteinek esana, baita hitzetan ezin dena, isiltzea hobe. Hortik norbaitek poesiaren definizioa atera zuen, hitzetan ezin dena, hitzetan nahi izana, jakin gabe ez zela poesiaz ari, baizik eta poesiaz haratago dagoen zerbaitez, erlijioaz noski.

Anjel Erroren geziek halako esaldiak, halako egiak jo eta zilipurdika uzten ditu. Eta gustagarri zait hori, aitortu behar baitut txorakeria asko esaten dela poesiaren izenean, baina are gehiago idazten da prosaz, —barka, hitz lauz—.

Gaur egun poesia satirikoaren molde klasikoetara jotzen bada, ez da molde klasikoen edertasuna, edo edertasun-nahia, agerian uzteko, latinzale askok egiten duten moduan, bertso ezinago astun eta anpulosoak idatziz, baizik eta lerro klasikoek, antza, ironia errazago zabaltzen dutelako, haizeak hostoak hiriko plaza nagusian bezala. Anjel Erroren poesia ironikoa baita inondik inora, lehen burutik azken bururainoko ironia etengabe, ironia mikatz dotorea, ironiak behar duen bezala; izan ere, ez baita ironia zakarrik; horrek beste izena du, eta ez naiz ni izango aipatuko duena. Molde zaharretako poesia da Anjel Errorena, ongi antolatua eta ongi sartua (molde zaharretan), nola ardo berria zahagi zaharretan, edatekotan biak (ardoa nola zahagi) zahar urtetsuagoak izan daitezen. Garaiari lotua, garaiko literatur munduak demaion aitzakiaz baliatzen dena. Salbu eta: “Nik, hainbat Borges leitu ditudanak, inoiz ez dut leitu nik idatzi gabeko poema hau aipatzen omen zuen hura”. Beste meriturik ez balu ere (eta nire iritziz poema meritoso asko dago), liburua merezi duelakoan nago.