susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« “Zeru menditik” | Jokua ez da errenta »

Gabon - Au ostatuba! - Anton Kaiku / Marzelino Soroa / Auspoa, 1961

Au ostatuba Luis Mitxelena / Egan, 1961

Auspoa-ren bigarren alea, ongi merezirik, Soroari, Omar Celin Oasor sonatuari, eskeinia dago. Ez da noski Soroa, orain dakigunez, euskal teatroaren hazia lehen aldiz erein zuena, ospe hori, eta ez hori bakarrik, Barrutia aramaioarrari dagokionez gero, bai ordea euskal teatroa berriaren aita, eta teatro berri hori baizik ez da izan Euskalerrian bizi iraunkorrik ezagutu duenik.

Soroaren bizitza eta obrak, bestean Erramun Artolarenak bezala, ederki azalduak daude ale honen hasieran. Gero, hemen erabili den idazkeraren berri ematen zaigu zehazkiro; idazkera gaurkoa da, baina zaharraren axola duten berextasun guztiak aditzera ematen dituena.

Ergelkeria galanta litzateke komerigile gailenen ereduaz baliatzea Soroaren jostirudi horiek maixeatzeko. Ez zuen hark inongo mugaz gaindi hegan egin nahi izan, ezta ere inoren markarik hautsi. Bere herritarrei, orduko donostiarrei, parre-algara lasai eta axolakabea eragin nahi zienez gero, ez zuen bere egitekoan hutsik egin.

Eta guretzako zer dakar Soroak? Bihotz ixuri xamurrez baizik ezin ikus dezakegun euskal teatroaren jaiotza eta Donostia zaharreko hizkera eta ohiturak. Ez zigun gezurrezko irudirik utzi Soroak, ez baitziren ordukoak gu adina lehiatzen gainaldeak edertzen, azpiko hutsek lehengoan iraungo badute ere. Eta Donostiako hizkeraz eta ohiturez gainera, joxemaritarren gaskoin usaiko umore berezi horren ale bat edo beste.

Soroa ezagutzen ez duenak liburu hau irakurtzen baldin badu, ez du agian egilea Moliereren parean ipiniko, baina ez zaio ez damurik ez nekerik geldituko.

IIgarren orrialdean La farce irakurri behar litzateke.