« Aitortza | Erretratuen onurak eta mugak »
Mikel Strogoff / Jules Verne (Karlos Zabala) / Elkar, 2014
Abenturak Siberian Javier Rojo / El Correo, 2015-03-21
Garai batean irakurtzeko zaletasuna zuten gazte guztiek (eta hain gazte ez zirenek ere) Jules Verne-ren liburuak irensten zituzten. Irudimenez beteriko abenturak agertzen ziren idazle frantziarraren idazlanetan, eta irakurlego zabal bati zuzenduta zeuden arren (gaur egun best-sellerren ekoizlea zela esango genuke), beti ere jokatzen zuen idazle serio eta profesional moduan. Ez zuen edozein gauza onartzen. Hori dela-eta, bere istorioek askotan osagai fantastikoak bazituzten ere, arrazionalismoak laguntzen zion argumentuaren aldetik koherentzia osoko istorioak plazaratzeko. Orain euskaraz agertzen zaigu “Mikel Strogoff” izenburua duen eleberria, Karlos Zabalaren itzulpenean. Kasu honetan bidaia exotikoa Siberian zehar gertatzen da, Mikel Strogoffen eskutik. Argumentua, nahiko ezaguna: Strogoffek tsarraren eskutitz bat eraman behar dio haren anaiari, tartariarren matxinadak dakarkion arriskutik babesteko. Strogoff Siberiako bideetan zehar abiatuko da. Irkurtskera heltzeko, han baitago tsarraren anaia. Bidaia horretan nor den ezkutatu behar du, traidorerik ez baita faltako bidean. Bidaian mendebaldeko kazetariak ere agertuko dira Siberian zer gertatzen zen munduak jakin dezan. Jules Verneren abenturetan oraindik ere progresoan sinesten duen pertsonaren ikuspuntua agertzen zaigu, arazoak arazo, optimistak baitira, eta baita ingenuo xamarrak ere, munduak sinpleago zirudien garai batean kokatzen dira-eta. Euskarazko bertsio honetan, bestalde, XIX. mendeko liburuen kutsua gorde nahi izan da, edizio zaharretan agertu ohi ziren grabatu ederrak erreproduzituz.
Eta itzulpenaz zer esan? Bada, nire ustez egin daitekeen laudoriorik handiena: Karlos Zabalaren itzulpena oharkabean pasatzen dela, ez dela nabarmentzen. Hau da, liburua itzulpena ez balitz bezala irakurtzen dela. Eta kontuan hartuta XIX. mendeko liburua dela (jatorrizkoa, oker ez banago, 1876koa da), hori lortzea ez da batere erreza.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo