kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Sariketa / Karlos del Olmo / Centro de Lingüística Aplicada Atenea, 2014

Epaile eta epaitu Javier Rojo / El Diario Vasco, 2014-09-26

Gure literatur testuinguruan antzerkiaz, literatura dramatikoaz alegia, hitz egiten denean, betiko arrangurarekin egiten dugu topo: euskaraz antzerki testuen argitarapena anekdotikoa baino ez da, hutsaren hurrengoa. Oraindik ere etsi ez duten idazleen artean Karlos del Olmo dugu. Idazle honi buruz esan daiteke antzerkia maite duela eta antzerki lanak oraindik ere argitaratzeko lehia erakustea maitasun horren beste froga bat baino ez dela. Honetan, “Sariketa” izenburuko lanarekin agertzen zaigu, Madrilen kokatutako argitaletxe bati esker plazaratutako argitarapen elebidunean. Antzerki lan honen argumentua oso sinplea da itxuraz: lau pertsonaia elkartzen dira, antzerki-lehiaketa baten kariaz irabazlea nor izango den epaitzeko. Antzerkiari buruz (hobeto esateko, antzerkiaren testuinguruari buruz) aritzen den antzerki-lana dugu hau. Lau pertsonaia bakarrik agertzen dira obran, eta eszenario soila, pertsonaia hauek elkartzen direneko aretoa. Baliabide gutxi eskatzen dituen lana da beraz. Pertsonaia horien hitzei esker gure literatur sistemaren ziztrinkeriak agerian geratuko dira. Egia da gure literatur sistema pixka bat ezagutzen dugunok badakigula bertan gertatzen denak hutsaren hurrengoko garrantzia duela, eta, beraz, antzerki honetan horrelako gauzen garrantzia exajeratu egiten dela. Baina exajerazioak balio dezake ertzak nabarmenagoak izan daitezen.

Antzerki lana pertsonaien arteko borroka dialektiko moduan agertzen zaigu, non epaileak azkenean epaituak suertatzen diren, bai bizitza pribatuan bai bizitza publikoan dituzten badaezpadako jokaerengatik. Alde honetatik begiratuta, irakurtzen hasterakoan, Lumet-ek zinera eraman zuen 12 Angry Men etorri zitzaidan burura, aldeak alde jakina. Izan ere, epaileak ez dira neutroak, epaitu egiten duten neurrian epaituak izango dira eta beren epaietan beren burua islatuta geratuko da.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak