kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Bakean ützi arte / Itxaro Borda / Susa, 1994

Bakean ützi arte Adriano de Mata / hirinet.net, 2013-08-20

Imajinatu Zuberoa: bailarak, mendiak, ibaiak, herrixkak, bizitza lasaia… eta, halako batean, harmonia hautsiko duen enpresa handia, multinazionala, herrialdean barrena gasbidea eraiki nahian. Ondorioz, bi fronte: alde batean, gasbideak aurrerapena eta lanpostuak ekarraraziko dituela dioten ahotsak; bestean, lurra eta bizimodua galduko dituztela uste duten laborari zein herritarrak, Gaz-Pars deritzon elkartean bilduta.

Kalapita horren erdian, Gaxpar Büztanobi, Lakarri-Büztanobiko nagusi zaharra, desagertuta; eta emaztea, xerka. Amaia Ezpeldoi, Txinatik Maulera itzuli berria den detektibe-rural sentimentala, bila hasiko da, beraz. Eta horretarako Joana Garalda zaraitzuarraren laguntza izango du, bai eta Haitz Zumetaren laguntza ere, Barkoxen filologia-lanetan murgilduta dagoen bilbotarraren laguntza, hain zuzen ere.

Zuberoako historia hurbilean zeresan ugari eman zituen gasbidearen aferak. Eta, horretan oinarrituta, ezohiko polizia-nobela idatzi zuen Itxaro Bordak: misterio oro Xiberoan gertatzeaz gain, eleberria ironikoa da oso, eta barre eginaraziko digu. Gehienbat zubereraz dago idatzia, baina baditu tarteka pasarteak zaraitzu-erronkarieraz, mendebaldeko euskalki edo bizkaieraz, batuaz, gaztelaniaz eta frantsesez ere. Horrek guztiak berezi egiten du gure literaturako detektibe-rural ezagunenaren lehen eleberria. Eta inor abentura gehiagorako egarriz geratuz gero, lasai, beste lau liburutako protagonista baitugu Amaia: Bizi nizano munduan (1996), Amorezko pena baño (1996), Jalgi hadi plazara (2007) eta Boga boga (2012).

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak