kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Erraiak / Danele Sarriugarte / Elkar, 2014

Erraiak agerian Iñigo Basaguren-Duarte / barnezine.com, 2014-04-11

Egon Schieleren “Sitting Male” erretratuak ematen digu agurra Danele Sarriugarteren (Elgoibar, 1989) lehen nobelan. Ez da aukera hutsala, obra honetan artista beraren erretratu biluzia aurkezten zaigu eta, modu berean, hurrengo orrietan protagonistaren biluztasun, beldur, amets eta obsesioen lekuko izango gara.

Istorio honetan, protagonista etxera heldu eta ohar bat irakurtzen du non bere bikoteak abandonatzen duela esaten dion. Bere burua amildegi baten aurrean ikusten du eta, obsesioak gidatuta, bere aurreko harremanei errepasoa egiten die, haustura baten ondoren bere buruari ohikoak diren galderak egiten dizkiolarik. Honen ondorioz bere mamu eta deabru guztiei aurrez aurre begiratu behar die. Bikoteez gain, familiak, adiskideek, konbentzio sozialek, bakoitzaren ametsek —bidezidorrean gelditu direnak bereziki— eta kontraesan eternalek lekua izango dute. Modu honetan, idazleak, berari ez ezik, irakurleoi ere banatzen dizkigu kolpe bortitzak, erraietan min ematen duten horiek. Gizarte harremanak eta sexua —sexu ereduak barne— ez dira libratuko Danele Sarriugarteren dardo zorrotzen ziztadez. Eta ohartarazten zaituztegu, oso zorrotzak direla idazleak gure —euskal— gizarte eta belaunaldi jakin —gaur egun 30 urteren bueltan aurkitzen garenak— baten aurka jaurtitakoak. Ironia eta sarkasmoaren laguntzaz, bere —gure— aurka jotzen du behin eta berriz, zauri sakonak sortuz, mina emanez, baina aldi berean, ezpainetan irribarre tragikomiko bat sortuz.

Kontakizuna lehenengo pertsonan helarazten zaigu, protagonistaren giro obsesiboa areagotzeko propio aukeratua. Hori ikusiko baitugu soilik, haustura batetan alde batek daukan ikuspuntua, bere kontraesan eta ustezko egi borobilekin. Hitzek bisturi baten zehastasunarekin moztuko dute gure azala, behin eta berriz gure erraiak agerian utziz. Pop erreferentziez osatuta datorkigu kontakizuna, baina ez apaingarri moduan, baizik eta istorioari berari eusteko, sentzazioak areagotzeko, kontakizunaren bidaide. Azkenik, liburuaren azkenengo orrietan, hainbat azpioinez osatutako eranskina daukagu, protagonistaren -idazlearen- argibidez eta osagarriz osatua, David Foster Wallacen, kontakizun honetan hainbatetan aipatua izanagatik, Infinite Jest (1996) lana gogora ekartzen diguna.

Azken aldiko lanik freskoena iruditu zaigu Danele Sarriugarteren “Erraiak”. Agian bere idazkeragatik, agian lotsagabe egiak aurpegiratzeagatik, agian erraietatik bertatik idazteagatik, agian gure burua hainbatetan isladatuta ikusteagatik… ezin izan ditugu gure begiak hitz, lerro eta orrialdeetatik erraz aldendu. Ez behintzat liburua osorik irentsi arte.

Zuen erraiei, baita ustelduenei ere, parez pare begiratzeko prest zaudete?

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak