kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Trenen abiadura / Luis Garde / Pamiela, 2014

Poesiazko trenak Javier Rojo / El Correo, 2014-03-22

Luis Garde ez da gure literatur mundutxo honetan gehiegi azaltzen den idazlea. Noizean behin libururen bat argitaratzen du, poesia arlokoa, baina zalaparta handirik gabe. Bere liburuak interesgarriak izan ohi dira, baina badakigu zer gertatzen den orain: idazleak bere burua objektu moduan aurkezten ez badu komunikabideen bidez-eta, idazlanen kalitatea oharkabean igaro daiteke, ikuskizunaren gizartean bizi garenez gero. “Trenen abiadura” izenburuko poema liburu hau eskuetan hartu eta berehala, irakurlea ohartuko da egitura ez dela ohi bezalakoa, formaz behintzat.

Garderen liburuak bi parte ditu, “Trenen moteltasuna” deitzen da lehenengoa eta “Trenen abiadura desberdina” bigarrena, eta parte bakoitzean poema bakarra agertzen da. Hain zuzen ere, bi poema luze baino ez dira agertzen liburu honetan, narrazioaren mugan dauden bi poema luze, non istorio baten bidez ideia bat garatzen baita. Lehenengo poema luze horretan Paul Valery-k baieztatu zuen hura, “Gizakiak gaur ez zukeen poesia asmatuko”, garatzen da trenaren irudiaren bidez. Poesiak bizitza-erritmo berezi bat eskatzen dio irakurleari, ingurua patxadaz eta hausnartzeko moduan behatzeko aukera, eta gure munduak eskaintzen duen erritmo presazkoa hain zuzen horren kontrakoa da, ez da gizakien neurrikoa. Bigarren poema matriuska bat bezala aurkezten zaigu: lehenengo pertsonan hitz egiten digun narratzaile batek youtuben transiberianoari buruzko dokumental bat ikusten duen bitartean Veneziara trenez egindako bidaia bat gogoratzen du, non amodiozko istorio bat gertatu zitzaion. Trenaren metafora agertzen zaigu hemen, tren-bidaia bat bizitzarekin konpara baitaiteke, baina erlatibitatearen teoria txertatuz, momentu batean kasualitatez elkar topatzen duten abiadura desberdineko trenak dira gizakien bizitzak. Gaur egun agian ez genuke poesia asmatuko, baina edonola ere ezinbestekoa izaten segitzen du.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak