kritiken hemeroteka

8.402 kritika

« | »

Motoa / Juan Kruz Igerabide / Alberdania, 2012

Bekokiko ispilutik, senez Ainara Maia / Gara, 2013-06-30

Lotsatia izateaz aparte, haren buruko hizketa-neuronek besteenek baino mantsoago erreakzionatzen zuten. Eta, irteten zenean, bakarrik eta aspertuta egoten zen, ez baitzuen kuadrilla batean sartzeko jendetasunik.

Irail amaierako egun gozo bateko zaldi mekaniko baten istorioa kontatzen du gazte literaturako ipuin honetako Igor protagonista gazteak. Ez yes eta ez not, baina bai galdurik ibili dela gainerako gazteen artean; hala ere, bere munduan eta moto baten gainean gertatu zaizkion abentura urbanoak kontatu dizkigu idazleak, narratzaileak. Ongi bukatzen den istorio bat, onek gaiztoak garaitzen eta kartzelatzen baitituzte.

Orriz orri abiadura bizian, moto baten gainean bezala, joan naiz letrek eraman nautela. Nerabe baten giroan murgildu naiz, eskolan, parrandan eta familia gatazkatsu batean; azken batean arazoak eduki nahi ez zituen gaztetxo baten arazoek erakarri naute ipuin honetan.

Ez da erraza gaztetxo baten hautua, korrontearen indarrak eramaten zaituenean, gustuko mutilak edo neskak erakartzen zaituenean ez dago balio etikorik. Ez da erraza gaztetxo batek printzipio nobleei eustea, denek beste alde batzuetara tira egiten diotenean. Ez da erraza bide errazari ez ekitea, eta modako kaleko beste gaztetxoak bezala ez jokatzea, eta ez da erraza kuadrillarik gabe bizitzea nerabezaroa. Esaiozue emakume gazte honi hori, kuadrillarik gabe bizitzen ikasi behar izan baitzuen, eta, bakardade horretan bere burua aurkitzen, poesia idazten hasi zen.

Gauza errazak dira korrontearen indarrari men egitea eta gainerakoek egiten dutena egitea; gainerakoak “satorrak” edo “arratoiak” badira, egunero eta gauero kale-kantoietan eta taberna-zuloetan egoten direlako, nahiz eta gustuko gauza ez izan, norbera ere han egotea “normalena” da, ala?

Hala ere, kosta ahala kosta, gure istorioko protagonista gazteak eutsi egiten dio bera izateari eta alde batetik bestera jauzika dabil motoan, amildegiaren ertzean, arratoien zuloan erortzeko zorian egon arren, katagorrien gisa bizitzea erabakitzen du; berezia da mutila, baina libre izan nahi du. Urtxintxak oihanean bezala jauzika… Bekokiko ispilutik zeharka begiratzeko ausardia du gazteak, eta, senez jokatzeagatik, asko sufrituko du. Baina horrek egoera pertsonala eta familiartekoa zein lagunartekoa hobetzen lagunduko dio, baita herria salbatzen ere.

Ipuin honen irakurle gaztea zein ez horren gaztea identifikaturik sentituko da berehala protagonistarekin, hark duen izaera bereziak erakarrita, eta irakurlea gaztea izanik, zer pentsatua emango dio norbere bizitzari buruz: gainerakoen gisakoa izan nahi dut ala benetan naizena erakutsi? Bide erraza ala zaila hautatu?

Horrela ibili behar duzue bizitza honetan, erabakiak hartuz, gazteok, eta elkarri lagunduz, horixe aitonaren aholkua; bizitza sator bat bezala bizi daiteke, edo katagorri bat bezala, baina ez sator, ez arratoi; katagorri izan behar duzue. Hori azaltzen da Igerabideren ipuinaren ikaskizun.

Azken kritikak

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Paloma Rodriguez-Miñambres

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Mikel Asurmendi

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Irati Majuelo

Lagun minak
Jon Benito

Mikel Asurmendi

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Jon Jimenez

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Asier Urkiza

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Nagore Fernandez

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Bestiak Liburutegia

Rameauren iloba
Denis Diderot

Aritz Galarraga

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

Hedabideak