kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Sinplistak / Hedoi Etxarte / Susa, 2012

Zartailua Goizalde Landabaso / Deia, 2013-02-09

Hedoi Etxartek (1986, Iruñea) idatzitako bigarren liburuaren azalean agertutako hagin zorrotzek beldurra ematen badute ere, Sinplistak poema liburua irakurtzeari ekin nion.

BAT: eta hasi egin nintzen: “Norberak bere ikuspuntua du, dio hilean 2.700 euro jasotzen duenak”. Soinu batek eten zuen nire irakurraldia: auzokideak larrutan ari ziren. “Emakume bat maitatzea da ohartzea, oinez zoazela, albotik igaroko zaizula txirrindulaz, aurreratu egin zaituela ziztuan. Ipurmasail lirain horiek ikusi dituzu aulkian”. Auzokide baten aieneak entzuten hasi nintzen, eta kolpe latzak. “Zure begi handientzat ez naiz izango bizidun. Zure hatz finentzat izango naiz okel”. Haragi kontuak. Sinplistak ironikoa da, latza, xaxatzailea, borrokalaria, samurra, etsitua, kritikoa, zuzena, gordina, zinikoa…

BI: Tina Turner kantari hasi zen.“We don’t need another hero…”. Haginkonpontzailearen kontsultara joan nintzen. Eta liburua zabaldu nuenean jabetu nintzen: liburu hau ez da haginkonpontzailearen kontsultan irakurtzeko. “Ez dugu pastel zati bat nahi, pastelegi osoa nahi dugu!”. Haginkonpontzailea gizon atsegina da, bata zuria eta nire ahoa inbadituko duten gailu horiek baditu ere, gizon atsegina da. Sinplistak ikusi zidan eta baita liburuaz galdetu ere. “Hau ez da aliantza taktikoa, talde bera dugu osatzen. Zelula bakoitzean haragitzen ditugu abangoardia eta erretagoardia: koadroak gara, liderrak eta ardiak; dominatzaileak eta dominatuak”. Haginkonpontzailearen tornua baino ez nuen entzuten.

HIRU: Taberna ezkutukoan hitzordua. Goiz ailegatzean aukera bi baino ez ditut ikusten: tabernariarekin hitz egin edo liburua irakurri. Tabernaria musika hautaketan murgilduta zegoenez, Sinplistak. “Bada jendea uste duena hondamendia dela ETA(m)ren ekintza armatuak bukatu izana bizkartzainak langabeziara joanen direlako”. Garagardo bat eskatu nion. Ezin, ezin irakurketa baztertu. “Bada jendea egongelako leihoa ixten duena kalean grebalariek, langabeek edo prekarioek txistu eta karranka egiten dutelako kontsignak eta exijentziak aldarrikatzen”. Eta orduan musika jarri zuen tabernariak. Meat Loaf-en aspaldiko kantua (bera apur bat Meat Loaf iruditu zitzaidan). “I would do anything for love…”.

LAU: Gogoeta espazialak, errimarik bako poemak, kantuak izan litezken idatziak, harreman sentimentalaren enpirikotasuna, hezurdura kaotikoen azpian ezkutatzen den antolamendu zorrotza… “Diotsudanean hiriak maite ditudala amiantozko kaiola herdoilduari buruz ari natzaizu”. Etxera bidean konturatu nintzen ilargiari betea izateko zatitxoa baino ez zitzaiola falta. Gutako norbaitek jango zuen.

BOST: Beste taberna batera sartu nintzen. Zaratatsua. Barra bazterreko espazioan zabaldu nuen Sinplistak. “Materialki miserablea denak sinetsita haizatzen al ditu tesi sozial-chauvinistak?”.Batzuetan berriz irakurri behar dira Hedoiren berbak. Eta ez arduratu hirugarrenez irakurri beharrean bazaude.

SEI: Neguko oparia al da eguzki printza hau? Parkera. “… Gogoratu da bere hirian badirela diputatu legebiltzarkide zinegotzi superemakume eta supergizonak, gai direnak lau mila bost mila edo sei mila euro hilean kudeatzeko eta ezkertiar izaten jarraitzeko…”.

ZAZPI: Oheratu orduko: “Gure belaunaldia ez dute droga hilkorrek aurretik eramango. Ez dugu epikarik, bidaia iniziatikorik, proiekturik, errebeldiarik. Mediokreak gara, Alderdi Ekologistaren aginduz”. Eta begiak itxi baino segundo bat lehenago; “oheetara joateko desira duzunean ez nahastu liburuak eta oheak”.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak