kritiken hemeroteka

8.157 kritika

« | »

Sinplistak / Hedoi Etxarte / Susa, 2012

Zartailua Goizalde Landabaso / Deia, 2013-02-09

Hedoi Etxartek (1986, Iruñea) idatzitako bigarren liburuaren azalean agertutako hagin zorrotzek beldurra ematen badute ere, Sinplistak poema liburua irakurtzeari ekin nion.

BAT: eta hasi egin nintzen: “Norberak bere ikuspuntua du, dio hilean 2.700 euro jasotzen duenak”. Soinu batek eten zuen nire irakurraldia: auzokideak larrutan ari ziren. “Emakume bat maitatzea da ohartzea, oinez zoazela, albotik igaroko zaizula txirrindulaz, aurreratu egin zaituela ziztuan. Ipurmasail lirain horiek ikusi dituzu aulkian”. Auzokide baten aieneak entzuten hasi nintzen, eta kolpe latzak. “Zure begi handientzat ez naiz izango bizidun. Zure hatz finentzat izango naiz okel”. Haragi kontuak. Sinplistak ironikoa da, latza, xaxatzailea, borrokalaria, samurra, etsitua, kritikoa, zuzena, gordina, zinikoa…

BI: Tina Turner kantari hasi zen.“We don’t need another hero…”. Haginkonpontzailearen kontsultara joan nintzen. Eta liburua zabaldu nuenean jabetu nintzen: liburu hau ez da haginkonpontzailearen kontsultan irakurtzeko. “Ez dugu pastel zati bat nahi, pastelegi osoa nahi dugu!”. Haginkonpontzailea gizon atsegina da, bata zuria eta nire ahoa inbadituko duten gailu horiek baditu ere, gizon atsegina da. Sinplistak ikusi zidan eta baita liburuaz galdetu ere. “Hau ez da aliantza taktikoa, talde bera dugu osatzen. Zelula bakoitzean haragitzen ditugu abangoardia eta erretagoardia: koadroak gara, liderrak eta ardiak; dominatzaileak eta dominatuak”. Haginkonpontzailearen tornua baino ez nuen entzuten.

HIRU: Taberna ezkutukoan hitzordua. Goiz ailegatzean aukera bi baino ez ditut ikusten: tabernariarekin hitz egin edo liburua irakurri. Tabernaria musika hautaketan murgilduta zegoenez, Sinplistak. “Bada jendea uste duena hondamendia dela ETA(m)ren ekintza armatuak bukatu izana bizkartzainak langabeziara joanen direlako”. Garagardo bat eskatu nion. Ezin, ezin irakurketa baztertu. “Bada jendea egongelako leihoa ixten duena kalean grebalariek, langabeek edo prekarioek txistu eta karranka egiten dutelako kontsignak eta exijentziak aldarrikatzen”. Eta orduan musika jarri zuen tabernariak. Meat Loaf-en aspaldiko kantua (bera apur bat Meat Loaf iruditu zitzaidan). “I would do anything for love…”.

LAU: Gogoeta espazialak, errimarik bako poemak, kantuak izan litezken idatziak, harreman sentimentalaren enpirikotasuna, hezurdura kaotikoen azpian ezkutatzen den antolamendu zorrotza… “Diotsudanean hiriak maite ditudala amiantozko kaiola herdoilduari buruz ari natzaizu”. Etxera bidean konturatu nintzen ilargiari betea izateko zatitxoa baino ez zitzaiola falta. Gutako norbaitek jango zuen.

BOST: Beste taberna batera sartu nintzen. Zaratatsua. Barra bazterreko espazioan zabaldu nuen Sinplistak. “Materialki miserablea denak sinetsita haizatzen al ditu tesi sozial-chauvinistak?”.Batzuetan berriz irakurri behar dira Hedoiren berbak. Eta ez arduratu hirugarrenez irakurri beharrean bazaude.

SEI: Neguko oparia al da eguzki printza hau? Parkera. “… Gogoratu da bere hirian badirela diputatu legebiltzarkide zinegotzi superemakume eta supergizonak, gai direnak lau mila bost mila edo sei mila euro hilean kudeatzeko eta ezkertiar izaten jarraitzeko…”.

ZAZPI: Oheratu orduko: “Gure belaunaldia ez dute droga hilkorrek aurretik eramango. Ez dugu epikarik, bidaia iniziatikorik, proiekturik, errebeldiarik. Mediokreak gara, Alderdi Ekologistaren aginduz”. Eta begiak itxi baino segundo bat lehenago; “oheetara joateko desira duzunean ez nahastu liburuak eta oheak”.

Azken kritikak

Kangaroo
Martin Etxeberria

Maddi Galdos Areta

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Irati Majuelo

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Asier Urkiza

Erresistentziarako gorputzak: bollerak
Eva Perez-Pons

Nagore Fernandez

Zeozer gaizki doa
Beatriz Chivite

Hasier Rekondo

Kangaroo
Martin Etxeberria

Jon Martin-Etxebeste

Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga

Mikel Asurmendi

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Irati Majuelo

Barbaroak eta zibilizatuak
Ibai Atutxa

Amaia Alvarez Uria

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Martin-Etxebeste

Argialdiak
Miriam Luki

Asier Urkiza

Alexander Wolfen mamua
Gaito Gazdanov

Nagore Fernandez

Nire bizitza ni barik
Oskar Gaztelu Bilbao

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Ibon Egaña

Artxiboa

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

Hedabideak