kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Saski bete intxaur / Patziku Perurena / Alberdania, 2012

Pentsamendua atalka Javier Rojo / El Correo, 2012-09-08

Patziku Perurenaren azken liburua, Saski bete intxaur (ezalditan bilduak) izenburua duena, gure artean egin ohi diren saiakeren adibide hautatutzat har daiteke. Izan ere, alor honetan ildo nagusi bihurtu zaizkigu, hari bati jarraitu eta horren inguruan iritziak argumentatu beharrean, zatika sortutako saiakera liburuak, ia eguneroko baten itxura daukatenak. Ziur aski honelako liburuen arrakastaren jatorrian Sarrionandiaren itzal luzea egongo da. Baina itxura honetako liburuak egiteko joerak beste ezaugarri bat nabarmentzen du: ez da pentsamendua gehiegi garatzen eta inpresio xumeetan geratzen dira askotan ideiak. Denetatik dastatu nahirik eta denaz iritzia eman nahirik, hainbat atalez osatutako liburu hauetan batzuetan iritziak ez dira ondo uztartzen elkarren artean. Bestalde, zatikako pentsamenduarekin batera, honelako liburuek beste ezaugarri bat izaten dute: alde batera uzten da argumentazioa (horretarako atal laburrak alde batera utzi eta gaiaren nondik norakoak sakonago aztertu beharko lirateke) eta narrazioa nabarmentzen da. Azken finean, saiakera izan nahirik, istorioak kontatzen dituzte eta istorio batek beste bat gogora ekartzen duelarik, horrela osatuz doa liburuari batasuna ematen dion egitura. Patziku Perurenaren liburua horrela osatuta dago.

Bertan, beraz, atal txikiak agertzen dira, oinarrizko unitateak izango balira bezala, haietan inpresioak plazaratzen dira eta gehienetan aldez edo moldez istorio batzuen presentziarekin egiten dugu topo. Idazlearen aukera da, eta lehen esan dudanez gure artean arrakasta handia du honek. Baina liburuak halako forma erakusten badu ere, ideiak ditu langai. Bi mailatan ulertu ahal dugu ideien kontu hau. Alde batetik atal bakoitzari dagokion ideia zehatza egongo litzateke, baina beste aldetik, eta honek interesgarriago dirudi, ideia zehatz horiek biltzen dituen planteamendu orokorra egongo litzateke, beste ideia zehatz horien oinarria osatzen duena. Planteamendu orokor hau kontuan hartuz gero, modernitatearen aurkako jarrera bat aurkituko dugu liburu honetan. Ematen du Perurenaren ideietan zibilizazioa eta kultura kontrajartzen direla. Lehenengoa modernitatearekin erlazionatzen da eta zerbait endekatua da; kultura, ordea, naturalezarekin, egoera naturalarekin, lotuago egongo litzateke.

Eta euskal kulturak azken honen adibidea erakutsiko luke, balizko egoera naturalarekin eduki beharko lukeen lotura, alegia.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak