« Nitasunaren hedapena | Iluntasunean argia »
Twist / Harkaitz Cano / Susa, 2011
Gauak merezi du Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2012-03-16
Sorkuntzan, esparru ezberdinetatik, egon da elkarlan bat. Ez dut ezer berririk esaten zineak eta literaturak izan dutela historian zehar harreman estu bat; edo musika eta literaturak. Agian idazle batek, bere liburua idazten duenean, idazten ari den horren irudia ari da eraikitzen. Harkaitz Canoren literaturan hau azpimarratzea, ez zait iruditzen oso orijinala denik, baina bere hainbat lanetan, irudietan, pantaila batean erortzen naiz. Ezin bazterturik egoten naiz, nire irudimenean, hitza horiek irudien bitartez nola eraiki ahal izango diren.
Igaro den urtean, Harkaitz Canok, bi liburu plazaratu ditu. Bata gazteleraz, poesiakoa bera, Compro oro; eta bestea, Twist, bere idazlanen artean, laugarren nobela dena. Eta nobela honetan lehenengo gauza azpimarratuko nukeena zera da, fikzioak duen indarra, naiz eta nobelari, ez idazleak, beste klixe bat erantsi egin zaion. Fikzioaz ari naizela, egilea baliatu da joan den mendeko gure herriko historiaren atal batez, bere fikzioa indar handiz eraikitzeko. Bi gazte desagertu arazten dituzte, ondoren torturatu eta, azkenean, hil. Hirugarren lagun bat, nobelaren protagonista nagusia, Diego Lazkano idazlea, historia horretan ere torturatua izan da. Eta osagai hauekin, maisuki, Canok eraikitzen du, esango nuke, denborarekin jolastuz, bere lana, antza gehiago duena ipuingintzarekin nobelarekin baino. Eta arrazoi nagusia da, liburuak zortzi kapitulu dituela, baina esan daiteke, bere independentzia dutenak. Canok, ipuingintza menperatzen du, eta oso ongi jolastu du tramarekin, ipuinaren traza kentzeko kondairari, baina era berean, ez du eraiki nobela klasiko bat. Dantza asko egingo duen lan baten aurrean gaude. Canoren twista, plaza askotan entzungo da.
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Ibon Egaña
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Mikel Asurmendi
Turismo hutsala
Fito Rodriguez
Asel Luzarraga