« Nitasunaren hedapena | Iluntasunean argia »
Twist / Harkaitz Cano / Susa, 2011
Gauak merezi du Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2012-03-16
Sorkuntzan, esparru ezberdinetatik, egon da elkarlan bat. Ez dut ezer berririk esaten zineak eta literaturak izan dutela historian zehar harreman estu bat; edo musika eta literaturak. Agian idazle batek, bere liburua idazten duenean, idazten ari den horren irudia ari da eraikitzen. Harkaitz Canoren literaturan hau azpimarratzea, ez zait iruditzen oso orijinala denik, baina bere hainbat lanetan, irudietan, pantaila batean erortzen naiz. Ezin bazterturik egoten naiz, nire irudimenean, hitza horiek irudien bitartez nola eraiki ahal izango diren.
Igaro den urtean, Harkaitz Canok, bi liburu plazaratu ditu. Bata gazteleraz, poesiakoa bera, Compro oro; eta bestea, Twist, bere idazlanen artean, laugarren nobela dena. Eta nobela honetan lehenengo gauza azpimarratuko nukeena zera da, fikzioak duen indarra, naiz eta nobelari, ez idazleak, beste klixe bat erantsi egin zaion. Fikzioaz ari naizela, egilea baliatu da joan den mendeko gure herriko historiaren atal batez, bere fikzioa indar handiz eraikitzeko. Bi gazte desagertu arazten dituzte, ondoren torturatu eta, azkenean, hil. Hirugarren lagun bat, nobelaren protagonista nagusia, Diego Lazkano idazlea, historia horretan ere torturatua izan da. Eta osagai hauekin, maisuki, Canok eraikitzen du, esango nuke, denborarekin jolastuz, bere lana, antza gehiago duena ipuingintzarekin nobelarekin baino. Eta arrazoi nagusia da, liburuak zortzi kapitulu dituela, baina esan daiteke, bere independentzia dutenak. Canok, ipuingintza menperatzen du, eta oso ongi jolastu du tramarekin, ipuinaren traza kentzeko kondairari, baina era berean, ez du eraiki nobela klasiko bat. Dantza asko egingo duen lan baten aurrean gaude. Canoren twista, plaza askotan entzungo da.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres