kritiken hemeroteka

8.601 kritika

« | »

Eta orain badakit / Tere Irastortza / Pamiela, 2011

Hitz bizi bat, edo biz(h)itza Ainara Maia / Gara, 2011-07-09

Bada zierto, edo igual, zoriontasuna dakigulako idazten dugula, eta idazten dugula zoriontasuna. Bakoitzak bere toki ordezkaezina du, eta nik neure txoko honetatik idazten dizuet poema-liburu baten iruzkina ez, baina bi poema-libururen iruzkinak. Edo igual bat bakarra, ez dudalako sentitzen 2+2 zenbat den erantzuteko beharrik. Batek besteari noka idazten dio, eta hitz biziz euren beldurrak, minak, esperantzak eta bizi hitza kontatzen dute. Sabai eta lau pareta zuri beldurgarrietan pinpilinpauxa koloretsu gisa agertu zaizkit bi olerkari handi hauek eme, itsasargi baten gisa berean ene ariman, bizitzen segi dezadan.

Niri ere zuzendu zaizkit zuka poesiaren hatsa emanez, eta eskerrak esan didazun, Tere, nire itxaropena hegan egitea dela eta nire indarra zeru urdinean dagoela. Ez dakit nik nola iritsi naizen honaino, baina orain naizena eta ni adiskidetzeko tenorea dudala sentitzen dut, uda honetan.

Zer da inporta duena: maite (ez) dugunean, ala maite (ez) gaituztenean? Bizi-minaz eta bizi ezinaz mintzo zaizkit, eta bitartean galderak eta erantzunak airean. Ispilu aurrean jartzeko beharrik gabe, bata bestearen begi-ninietan dira nor bedera.

Udako egunetako masusta goxoak, udazkeneko urrezko hostoak, negu mineko banku hutsak ekarri dizkidate, eta elur egunetan hegaberek zeharkatu dute zeru urdina. Hori da bizitzea, zain egon gabe etortzea, eta zain egonda itxaropenari ihes egiten uztea. Udaberriraino irristatu da hilbeltza, eta malko bat atera begi ertzetik. Baten galderak besteak erantzuten ditu, eta bestearen erantzunak batak galdetzen ditu, definizioz definizio olerkiak ulertaraziz, sentiaraziz. Liburu batetik bestera, lehen orritik azken poemaraino.

Arnasak soinu, eta soinuak soin bilakatu dira hosgabetutako kaxa batean bezala bihotza entzun dezagun, eta azken orrialdetik azken poemaraino hatsa estu eta larri hartu dut, baina jakinarazi dit Tere Irastortzak azken orria izan arren, ez dela amaiera, hasi zena hazi dela isiltasunean eta maitasunean nigan. Azken orritik azken poemaraino bizi-minez azken poema ez den poemaraino eraman nau Karmele Igartuaren biz(h)itzak eta izanak, gertatu zirenak bezain egiazko direlako gertatu ez direnak, eza hain gertagarria nola baia, eta hori da poesia, ez ipuin bat, Terek eta Karmelek erakutsi didatena. Biok batera, pausu berean. Eta nigan du jarraipena aurrera segitzeko norabait, gelditu ostean.

Uda honetan, beraz, itsasoari begira geldituko naiz, nire itsaso kontra hori, itsasoak babestuko nauen toki hori aurkitzeko. Olatueran etsi gabe, eutsiz, parentesiak edo zorion-uneak irekiko ditut, eta Karmelek patxo batekin diost hautatzeak edo 28. autobusa hartzeak libre garela pentsarazten digula, eta haize leun batek eraman nazala iritsi gura horretara, urdin horretara, txistu eta ttunttun aire isilaz.

Eta nik ez dakit oraindik asmatu(ko) ote dudan izaten, bizi banaiz ere. Zu eta ni, biok, bagarelako lau. Batera, pausu berean bi.

Azken kritikak

Auzokinak
Gorka Erostarbe

Maddi Galdos Areta

Esker onak
Delphine De Vigan

Irati Majuelo

Meditazioneak gei premiatsuen gainean...
Martin Duhalde

Gorka Bereziartua Mitxelena

Urte urdin ihesak
Jesus Mari Olaizola "Txiliku"

Hasier Rekondo

Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga

Maialen Sobrino Lopez

Erroen izerdia
Jone Bordato

Nagore Fernandez

Azken batean
Lourdes Oñederra

Asier Urkiza

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Jon Martin-Etxebeste

Enarak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia

Irati Majuelo

Herioa Venezian
Thomas Mann

Aritz Galarraga

Azken batean
Lourdes Oñederra

Ibon Egaña

Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena

Mikel Asurmendi

Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez

Asier Urkiza

Artxiboa

2025(e)ko azaroa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

Hedabideak