« Abandonuontzia | Desagertzea posible denean »
Igelak benetan hiltzen dira / Iñaki Irasizabal / Elkar, 2011
Gizarte bat Juan Ramon Makuso / El Diario Vasco, 2011-07-08
Idazteko behar da aitzaki bat. Gogo bat. Zure ingurunean, gertakariak suertatzen dira. Eta horiek, une bat baino ez dira zure bizitzan. Eta kalearen bueltan, edo afalosteko telebistako irudiek, ordezkatzen dute guztia, ia oharkabean, pelikula ezberdinak bizitzen ditugularik, guztiak, ia aldi berean. Iñaki Irasizabalek, bere azken liburuan, Igelak benetan hiltzen dira, aurkezten digun historia —hamabi urteko neska bat desagertzen da Euskal Herriko kostaldeko herri batean—, irratietan, egunkarietan, telebistetan, horrelako gertakariak suertatzen direnean, sekulako bazka izaten dira. Baina ez zaigu iruditzen hau gure eguneroko kaleetan suertatu daitekeenik. Idazleak gaia lantzen du, esan daiteke, nobela beltza bat balitz bezala. Narratzailearen protagonismoa, trama eramaten nabarmena da; agian sumatzen da idazleak bere baitan duela historia eta gehiegi erakusten du, eta hau atzematen da nobelaren egituran. Argazki moduan historian txertatzen dira protagonista ezberdinen joan-etorriak, batzuetan, nolabaiteko desoreka sortzen dutelarik. Baita ere esan daiteke, agian ere errealitatean horrela delako, pertsonaia batzuk nahiko estereotipatuak daudela (gazte drogazaleak, guraso bananduak, bigarren harremanak, pederastia…), baina bai egilearen alde esan behar da, tramari gehitzen diola elementu bat, agian arestian aipatutako genero literarioak sarritan eskaintzen ez duena: kondairaren bitartez gure gizartearen zuloak mahai gainean erakusten zaizkigu nabarmen. Neska desagertzen da eta herriko jendearen ezinegona agerikoa da. Gizakiok ditugun aurreiritziak, kontraesanak, moralkeriak, oso ongi islatzen ditu Irasizabalek, eta irakurleak osatuko du historiaren amaiera.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo