kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Joan da negua / Mikel Ibarguren / Susa, 2011

Bizitza bera Javier Rojo / El Correo, 2011-06-11

Poesian gertatzen dena zirriborro batekin azalduz esan daiteke genero honetan bi gai nagusi agertzen direla, heriotza eta maitasuna. Bi gai hauek era desberdinetan konbinatzen dira, ikuspuntu desberdinetatik azaltzen dira, baina funtsean, poetek zerbait idazten dutenean, heriotza eta maitasuna agertzen dira itsasargi moduan, beraiengana dena erakartzen, beraien argipean dena azaltzen. Gaiek hartzen duten forma zehatzari erreparatuz gero, xehetasun eta zehaztasunak agertzen dira. Eta kasu honetan ezin esan daiteke xehetasunak eta zehaztasunak inportantzia gabekoak direnik. Mikel Ibargurenen Joan da negua izenburuko liburuaren kasuan, adibidez, bi gai nagusi horiek etsipenarekin loturik agertzen dira. Bizitzaren aurreko jarrera bat agertzen zaigu bere poemetan, jarrera bikoitza, batzuetan kontraesankorra dirudiena. Alde batetik, ematen du bizitzak ez duela zentzurik (ez duela norabiderik). Ikuspegi teologikorik gabe, bizitza momentu bat da, orain eta hemen gertatzen dena. Bizitzari zentzurik aurkitzen ez zaiolarik, egin behar den gauza bakarra bizitzea da. Edonola ere, zentzugabeturiko bizitza honek hankamotz dirudi benetako bizitza bat izateko. Eta nahi gabe ere, transzendentzia bat bilatzen da. Bizitza mugatua da, eta mugaz haraindi joatea gustatuko litzaioke poetari, mugaz bestaldeko bidaia horretan zer dagoen ez badaki ere, agian mugaz bestalde ez baitago ezer. Izan ere, heriotzaren kontzientzia hartzen delarik, heriotza gaindi dezakeen zerbait bilatzea dagokio gizakiari, ezerezaren aurrean marka bat uzten duela sinesteko. Baina helburu handiak alde batera uzten dira, eta haien ordez helburu txikiak jarri, gizakiaren neurriko helburuak.

Gauzak honela, etsipena bestearen presentziarekin leunduta agertzen zaigu. Horixe baita norberaren mugak gainditzeko sistemarik humanoena, helburua hurkoarengan jartzea. Poema hauetan, gizakiaren mugatasunaren aurreko etsipen hori zu baten bidez leunduta agertzen zaigu. Hitz klabe batzuek azal dezakete poema hauetan agertzen den jarrera: larrimina, egonezina eta batez ere minbizia.

Egunerokotasunetik hartutako irudiekin egindako poemak dira Ibargurenenak. Baina egunerokotasun hori zehatza ez delarik, abstraktuak suertatzen dira bere poemak, unibertsalizatu egiten baita jarrera, manierismora heldu gabeko poesia landuaren bidez. Ohiko gaiak izan arren, arretaz irakurtzeko liburu interesgarria da hau.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak