kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Azukre xehea gatz larria / Mikel Hernandez Abaitua / Alberdania, 2010

Kronika pertsonala Javier Rojo / El Correo, 2010-12-04

Mikel Hernandez Abaituak bere bizitza eta oroitzapenak lehengaitzat erabili ditu Azukre xehea gatz larria izenburuko liburu hau idazteko. Memoria liburua eta kronika sentimentala uztartzen zaizkigu testu honetan, beste ezaugarri interesgarri batzuen artean hauxe du bat: frankismoaren amaierarekin batera mundua ezagutzeko aukera izan zuen belaunaldiaren kronika izatearena. Izan ere, berrogeita hamar urteren bueltan dabiltzan irakurle askok aldez edo moldez beren burua islatuta ikusiko dute liburu honetan kontatzen diren gauzetan.

Azken berrogei urteetako kronika egiteko lau zutabe erabili ditu idazleak: literatura, musika, adiskideak eta politika. Eta iruditu zait, lau zutabe horiek kontuan hartuta, idazleak bere ibilbide pertsonala azaldu nahi izan duela. Ez dakit “zuritu” hitz egokia den, azken finean idazleak ez baitu zertan zuritu bere ibilbidean egin duena, baina nolabait egin dituenak zergatik egin dituen azaltzen digu hemen. Eta irakurlea berehala konturatuko denez, Hernandez Abaituaren jarrera da bere herrian bertan deserrian bizi izan den pertsonarena, barne deserrian egongo balitz bezala, garai batean euskal kulturan ia erabatekoa zen ezker abertzaleen muturreko jarrerak agintzen zuen mundu batean desegoki sentituko balitz bezala. Azken finean, euskaltzalea izanik, bere adineko jende asko bezala abertzaleen inguruan mugituta, Hernandez Abaituak desberdina zela sentitu izan du betidanik. Bere bizitzan desberdintasun hori nabarmendu duen gertakari bat dago, ia epifanikoa: osabaren bahiketa aldia ETAren eskuetan.

Kontakizunean zehar, euskal kulturan oso ezagunak diren pertsona batzuen izenak agertzen dira. Susako kideak, esate baterako, behin eta berriro aipatzen dira orrialdeotan, bera ere hasieretan behintzat susakumea izan baitzen. Edota Ramon Saizarbitoria, miresmenez aipatzen duen idazlea eta adiskidea, Hernandez Abaituarentzat erreferentzia puntua izan dena. Frankismoaren leize-zuloetatik ilusiora, ilusiotik dezepziora eta dezepziotik helduaroko egoera orekatsura doan ibilbide hori kontatzerakoan, batzuetan gauzak gehiegi azaltzen direlarik (adibidez, NO-DO zer den azaltzen du), iruditu zait liburua garai hura ezagutu ez duten irakurleengan pentsatuta idatzi duela.

Nolabait zorrak kitatu nahi izan ditu eta, egia esan, oso erraza zuen liburua mendekua hartzeko erabiltzea, baina horren ordez idazlearen begirada xamurra nabarmentzen da.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak