« Mingostasun xaloa | Gureak egin du »
Anphora baita / Pello Otxoteko / Alberdania, 2010
Kezka metafisikoak Javier Rojo / El Correo, 2010-07-03
Pello Otxotekok euskal literaturan egin duen lana batez ere poesiaren arloan,zentratu izan da, eta, Anphora baita izenburuko liburu honetan, bide hórretatik jarraitzen du, halako izenburua jarrita irakurleak berehala pentsatuko duen bezala. Anphora hitza literaturan —orokorrean eta euskal literaturan ere bai— askotan agertzen zaigun hitz klabe horietako bat da. Liburu honetan, bestalde, anphora hitza behin eta berriro agertzen zaigu, poema gehienetan haren erreferentziaren bat ikusiko baitugu, eta nago hainbeste erabiltzean hitzak esanahia galdu duela, sinbolo hutsa izan arteraino. Izan ere, Anphora (horrela agertzen da liburuan, letra larriz), unibertsoa, bizitza, jainkoa azal dezakeen sinbolo orokorra baita. Bere izaerak horretarako ematen du: espazioa betetzen du, baina hutsune bat dauka barruan, poroak dauzka barne-kanpoak nolabait lotzeko… Izan ere, Otxotekoren poesia abstraktua da, kezka metafisikoetatik sortua. Eta kezka metafisiko horiek (denbora, espazioa, bizitza, heriotza) azaltzeko ia aforismoak diruditen poema laburrak era biltzen ditu idazleak.
Kontrajarpen paradoxikoz beterik daude poemak. Hutsa eta betea, barrua eta kanpoa, bizitza eta heriotza bezalako dikotomiak agertzen zaizkigu hemen, eta era paradoxiko batean erakutsi nahi zaigu ez dagoela benetan haien arteko kontrajarpenik. Jarrera honek areagotzen du honelako poesian agertu ohi den planteamendua: azaleko errealitate faltsuaren azpian benetako errealitate sakon bat dago, eta sakoneko errealitate honetara heltzeko, azalak inplikatzen duen itxura gainditu behar da. Beste hitzetan esanda, dikotomiak gainditu nahi dituen poesia idealista baten aurrean gaude, azaleko itxuren azpian esentziak bilatzen dituen poesia baita.
Egia da halako kezka abstraktuak dituen poesiak oso publiko berezia duela eta Euskal Herrian arrakasta handia duela, baina iruditzen zait bizitzaz eta heriotzaz halako era orokorrean hausnartu ondoren, gizaki partikularren bizitzak eta heriotzak ahazten direla.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi