« Denbora kolonizatzen | Tratu txarren krudelkeria »
Autokarabana / Fermin Etxegoien / Pamiela, 2009
Distantziak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2010-03-19
Fermin Etxegoienek eleberri honetan ekarri digun historia ezaguna egiten zaigu guztiz, xehetasunak gorabehera. Banatu berri den gizonezkoaren bizitza ez hain berria kontatzen du; dituen arazoak euskarri sentimentalak aurkitzeko, gurasoenekora egokitzeko saioak, emazte ohiarekiko eta harekin izandako alabarekikoak bete beharrak. Kontatzen den horretatik oso alderdi gutxi zaizkigu arrotzak. Entzunak baititugu, eta ikusiak ere bai bazterretan; pairatuak, besteen buruetan izan bada ere.
Errealitatera hurbilduz (gaur egun errealitate deitzen den kontzeptu horri heldu dakiokeen neurrian), herri txiki bateko eguneroko bizitza islatzen saiatu da idazlea. Pertsonaia, izan ere, Bilboren eta herri txiki horren (Oñati?) artean baitabil, batera gehiago bestera baino. Badira narrazioan zehar nahita sartutako deskribapenak, kronika usaina ematen diotenak. Beharbada, testu autobiografikoa ez izanik, soberan daude testuok. Pertsonaia bere inguruan kokatzen lagungarri badira ere, ez dira bereziki fikziokoak; alegia gehiago dira idazlearen baitako alorrak, kanpokoak baino.
Kontaera, dena dela, bizia da eta hurbila. Hizkuntza erabat komunikatiboa darabil Etxegoienek, erregistro markatua. Kaleko hizkera aukeratu du, eta badirudi, batzuetan, lagun arteko kontaera dela, taberna zulo bateko tertulia informal bateko solasaldia. Nork bere arazoak kontatuz, bere kezkak esanez, girotzen diren horietakoa, laguntza bainoago, entzuleak bilatzen dituen horietakoa. Ironia ere ez da falta; herri txikietan (fedeko kontuak izanagatik) sakratuak izatera iritsi diren sinesmen eta ohitura horiekiko nolabaiteko distantziamendua. Horrek, testuan, familiartasuna esan nahi du: beldurrik eza eta nork bere burua zalantzan jartzeko beharra.
Gari eta goroldiozko
Anari Alberdi Santesteban
Ibai Atutxa Ordeñana
Winesburg, Ohio
Sherwood Anderson
Nagore Fernandez
Suite frantsesa (bertsio argitaragabea)
Irene Nemirovski
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Jon Martin-Etxebeste
Sorgin-argien ehizan
Joan Mari Irigoien
Mikel Asurmendi
Balio erantzia
Ekaitz Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Berriz zentauro
Katixa Agirre
Amaia Alvarez Uria
Poesia kaiera
Federico Garcia Lorca
Nagore Fernandez
Humanitatearen une gorenak
Aritz Galarraga
Asier Urkiza
Soniexka
Ludmila Ulitskaia
Ibon Egaña
Solteroen dantzalekuak
Joxean Agirre
Mikel Asurmendi
Petare
Leire Ibarguren
Jose Luis Padron
Poema liburu bat —irakurtzeko jarraibideak—
Angel Erro
Hasier Rekondo
Norberak maite duena
Miren Billalabeitia
Paloma Rodriguez-Miñambres