kritiken hemeroteka

8.402 kritika

« | »

Denbora enaren hegaletan / Karmele Igartua / Pamiela, 2009

Deabru guztiak madarikatu ala… Ainara Maia / Gara, 2010-01-22

…aingeruen hegalei heldu? Itxaro Bordaren gisa berean bestaldean mintzo zait Karmele Igartua ere: noka. Eme eta maitasunez ainara honi.

Bizitzaren trena hartu nuen behin, ez dakit noiz, eta orain noizean behin, ez dakit non eta noiz, baina badakit nola: sentimenduen bidezidorretik, arrazoiari uko eginez eta sena kitzikatuz.

Ainara honen kontzientzia aireratu da zeru urdinerantz eta izarretarantz olerki bakoitzeko, eta horrela bizi da, aireratuz lurretik eta tipatuz lurrean. Bizitzatik bizitzara jauzika egiten dugun gisa berean, jauzika ibili naiz orrialdetik orrialdera. Pixka batean hegan eginez, ametsetan, lurrean gure urratsa hitzez hitz uzten dugun bitartean. Karmele Igartuak bere maitasuna eta izarrak eskaini dizkit iluntasunean eta miopetasunean zerbait gehiago ikus dezadan barnean, kanpoan, denbora kontuan hartu gabe.

Denbora kontrolaezina izan daiteke nora ezean eta ezdeusean hegan bagabiltza. Erlojua asmatu zuen gizakiak, baina tik-tak erregular batek mugatzen gaitu gu, eta denbora hori badoa norberarengandik, badator norberarekin, hegan zurrunbiloan tik-tak hura entzunik gelditzeko gogoa badugu ere, ezin! Denbora bizitzaren gure neurria bada, Suitzako erlojugile onenak ere ezin du harrapatu, ala bai? Libre gara gure iragana, oraina eta geroa gugan daudelako.

Denbora badoa, badator gure inguruan, bere bidea egiten du, norberak berea bezala etenik gabe. Mina sentitu dut eta negar egin olerkiren batekin, neure bizitza azken bolada luze honetan amodioak kolpaturik baitago; baina aldi berean sosegua ere sentitu dut, hatsa sakon harturik.

Gauean idazten dizut zuri, Karmele, urte zaharreko azken gau urdin honetan idatzi beharra daukat zurea irakurri ondoren, bakarrik egote honek bake tristea ekartzen baitit.

Toka ere aritu zara gorputz zen gizon bati, eta taup-taup ene bihotza bizi da. Olatu baten gisa, niri ere joan-etorri zaidan gizon horrek infinituan libre dauden izarrak erakutsi zizkidan behin, eta zerua ez zen urdina. Olatuak joaten direlako itsaso zabalera, eta berriro datoz. Baina joan eta itzultzen ez direnak denboran gelditzen dira, braust! ainararen hegalen azpian babes.

Nik ere ez dut erlojurik eskumuturrean, eta neure bihotzak ez du ezinik, libre naiz, izarrok, zuekin dirdira egiteko. Nik ere izar bat izan nahi dut, baina barneko min bizi honek lagunduko al dit?

Estazio jendetsu batean denbora ez da gelditzen trenak pasatzen ikusteko, eta ni gelditzen naiz tokietan, baina denborak lekuetan irauten al du? Horrela galtzen ditut trenak beharbada, baina une espazial horiek gordetzen ditut hegalpean, eta amodioaren zorionak eta txarrak astintzen gaituelako beheititzen gara. Olatuetan maitasuna joan-etorrian. Eta “maite zaitut” etortzen zait belarrietara gazi-gozo, “maite zaittut, bihotz izar urdin”. Biluzik. Isilik. Distira zuretik nirera, eta niretik zurera musuak. Aukeran zu aukeratuko zintuzket, aukeren artean ez bazeunde ere. Hori da amodioa, gazi-gozo, hori da bizitza. Hori da espazio-denboraren joan-etorria. Bihotzean atzo arratsaldea, gogoan gero bat eta gela bat urdina. Lilith eder batekin pirata urdin bat, hatsa berean denbora hartu da denbora eman. Denborak, edota bizitzak, enoratu ez gaitzan.

Azken kritikak

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Paloma Rodriguez-Miñambres

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Mikel Asurmendi

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Irati Majuelo

Lagun minak
Jon Benito

Mikel Asurmendi

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Jon Jimenez

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Asier Urkiza

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Nagore Fernandez

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Bestiak Liburutegia

Rameauren iloba
Denis Diderot

Aritz Galarraga

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

Hedabideak