kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Gulliverren lokarriak / Xabi Borda / Elkar, 2009

Unibertsoa eskuan Javier Rojo / 2009-10-24

Gulliverren lokarriak Xabi Bordak argitara ematen duen bigarren poema liburua da. Lau zatitan banatu du bere liburua, poema-bilduma honen azpian liburu osoari eusten dion egitura bat dagoela erakusteko. Lau zatien izenburuetan “hezur” hitza agertzen zaigu. Poetak eguneroko bizitzan bilatzen ditu poemak egiteko lehengaiak. Sukaldea, logela, komuna… poemetan kontatzen direnak kokatzen diren toki hautatuak dira. Baina poetak, hurbileko osagai horietan bermatu arren, objektu eta toki zehatzak transzenditu nahi ditu. Eta transzenditze horretan datza poesia honen baliorik handiena. Etxea eta etxe barrukoa, metonimia prozesu baten bidez, unibertsoa izendatzeko baliabidea bihurtzen zaigu. Gauzak honela, poetak ez du kanpoko gertakari handietara jo behar munduaren aurreko jarrera bat aurkezteko, etxeko gauza txikietan bertan bizitzaren tragediak, minak eta ironiak agertzen baitira, bere neurri osoan. Adibide zehatz batekin azaltzeko, poetak bizarra egiten duen bitartean, konketan dagoen urean bataila bat irudika dezake, mundua azaltzeko edozein bataila bezain baliagarria izan daitekeena. Poesia hau aldez edo moldez heriotzari buruz ari da, eta heriotza aurkezteko modu desberdinak erabiltzen dira. Aurreko belaunaldiei lotzen dien haria aipatu dezake poetak, edota gaixotasuna… Osagai desberdinak, azken finean, batzuetan beraien artean loturarik ez dutenak. Edonola ere, osagai hauek bizitzarekin batera doan heriotzaren presentzia nabarmentzeko erabiltzen dira, heriotza eta bizitza ezinbestez batera baitoaz. Eta egoera honetan ematen du heriotza exorzitatzeko nahia daukala, mundua formula logikoen bidez azaltzeko sistemarik egongo balitz bezala.

Aipatu den bezala, lau zatitan banatuta dago eta zati bakoitzaren izenburuan “hezur” hitzak berehala dakar burura bere antzekoa den beste hitz bat, “gezur”. Izan ere, txiki sentitzen da halako munduan poeta, eta mundu hori bere neurrikoa izan dadin ahalegintzen da, ahalegin hori alferrikakoa dela suertatu arren.

Idazkera zuzena erabiltzen du idazleak, eta hitz klabeen artean behin eta berriro agertzen zaigu lokatzaren kontzeptuarekin erlaziona daitezkeenak. Idazleak, nahita edo nahi gabe, gizakiak zerez eginak dauden, horixe aipatzen du, behin eta berriro, lehengai horrek markatzen duen patutik ezin baita itzuli.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak