« Oroimenaz | Ezkerkadak »
Mila ezker / Garbiñe Ubeda / Susa, 2009
Ezkertasunaren aldarrikapena Patxi Sarriegi / Deia, 2009-09-19
Ezkerra izatea zer den, ezkerren errealitatea aztertu du Garbiñe Ubeda idazleak saiakera liburu berrian, Mila ezker izenburupean Susak argitaratu duena. Ezkerra protagonista duen liburuan, eta horretara, gehiengoa eskuina den gizartean ezkerrek dituzten eragozpen ugariak jorratu ditu bertan egileak, esate baterako, eskolan, sukaldean, ehizan eta arrantzan, guraizeekin, musika tresnekin, ordenagailuaren xaguarekin, argazkiak egitean, erlojuaren orratzak mugitzeko orduan… Halaxe, ezkerra izanik esperientzia lagun, patroitik ateratzen denari errezeloz begiratzeko joera horren adibide ugari aurki daitezke liburuan.
Ezeren aurretik, ideiak jorratzeko moduan originaltasuna aitortu behar zaio egileari, esaterako, bere esanetan ezkertasunak ondoko erdaretan baino balio neutroagoa duela baieztatzen duenean. Adibideak ematen ditu horren erakusgarri, euskaraz “ezkerreko hankaz jaikitzea” bezalako adierazpenak daudela onarturik ere.
Atzera begirako oroitzapen ugari ere isuri ditu egileak orriotan, istorioak istorio, errealitateak hala erakutsitako pasadizoak barne, funtsean, ezkertasuna, zuzendu beharreko aberrazio estigmatizatua baino gehiago, errespetatu beharreko ezaugarri naturala dela aldarrikatu nahian.
Izan ere, autorea helburu apal horrekin zuzentzen zaio etengabe irakurleari, bere buruari ari zaion moduan ere. Lan erakargarria burutu du orriotan Ubedak, zinez irakurgarria, eskuinok ere harritu eta kontuan hartzekoa momentu askotan; halaxe arakatu ditu artea, musika, literatura, kirola, logika, matematika, fisika, kimika, genetika, neurologia edo psikiatria gaiak ere. Era askotako pertsonaia ugariren ezkertasuna goraipatzen du bertan…
Juan Inazio Retegiren ezker-paretako txapelketak gogoratzen ditu zereginean, Leonardo da Vinci, Beethoven, Goethe, Maurice Ravel… lehengoen aldean egungo hezitzaileen bestelako jokamoldea pozgarria zaio egileari.
Ezker jenialtasunaren aldarrikapena da liburua, ezker harrotasunaren lekukoa, adibide andana ematen dizkigu horretarako egileak, historikoki jasotako testigantza ugari. Ezkerrentzat bereziki zuzendutakoa izan arren, eskuinontzat irakurketa atsegina da, besteon larruan jartzeko ariketa interesgarria. Esan gabe doa, oinarrian begirada kritikoa etengabea da Ubedaren ikuspegitik, horixe liburua burutzeko egilearen ausardia, atalak irakurri ahala irakurleak eskertuko duena.
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Mikel Asurmendi
Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez
Jon Jimenez
Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi
Asier Urkiza
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
Nagore Fernandez
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Aiora Sampedro
Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Jon Jimenez
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Asier Urkiza
Girgileria
Juana Dolores
Nagore Fernandez
Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin
Aritz Galarraga
Teatro-lanak
Rosvita
Amaia Alvarez Uria