« Oroimenaz | Ezkerkadak »
Mila ezker / Garbiñe Ubeda / Susa, 2009
Ezkertasunaren aldarrikapena Patxi Sarriegi / Deia, 2009-09-19
Ezkerra izatea zer den, ezkerren errealitatea aztertu du Garbiñe Ubeda idazleak saiakera liburu berrian, Mila ezker izenburupean Susak argitaratu duena. Ezkerra protagonista duen liburuan, eta horretara, gehiengoa eskuina den gizartean ezkerrek dituzten eragozpen ugariak jorratu ditu bertan egileak, esate baterako, eskolan, sukaldean, ehizan eta arrantzan, guraizeekin, musika tresnekin, ordenagailuaren xaguarekin, argazkiak egitean, erlojuaren orratzak mugitzeko orduan… Halaxe, ezkerra izanik esperientzia lagun, patroitik ateratzen denari errezeloz begiratzeko joera horren adibide ugari aurki daitezke liburuan.
Ezeren aurretik, ideiak jorratzeko moduan originaltasuna aitortu behar zaio egileari, esaterako, bere esanetan ezkertasunak ondoko erdaretan baino balio neutroagoa duela baieztatzen duenean. Adibideak ematen ditu horren erakusgarri, euskaraz “ezkerreko hankaz jaikitzea” bezalako adierazpenak daudela onarturik ere.
Atzera begirako oroitzapen ugari ere isuri ditu egileak orriotan, istorioak istorio, errealitateak hala erakutsitako pasadizoak barne, funtsean, ezkertasuna, zuzendu beharreko aberrazio estigmatizatua baino gehiago, errespetatu beharreko ezaugarri naturala dela aldarrikatu nahian.
Izan ere, autorea helburu apal horrekin zuzentzen zaio etengabe irakurleari, bere buruari ari zaion moduan ere. Lan erakargarria burutu du orriotan Ubedak, zinez irakurgarria, eskuinok ere harritu eta kontuan hartzekoa momentu askotan; halaxe arakatu ditu artea, musika, literatura, kirola, logika, matematika, fisika, kimika, genetika, neurologia edo psikiatria gaiak ere. Era askotako pertsonaia ugariren ezkertasuna goraipatzen du bertan…
Juan Inazio Retegiren ezker-paretako txapelketak gogoratzen ditu zereginean, Leonardo da Vinci, Beethoven, Goethe, Maurice Ravel… lehengoen aldean egungo hezitzaileen bestelako jokamoldea pozgarria zaio egileari.
Ezker jenialtasunaren aldarrikapena da liburua, ezker harrotasunaren lekukoa, adibide andana ematen dizkigu horretarako egileak, historikoki jasotako testigantza ugari. Ezkerrentzat bereziki zuzendutakoa izan arren, eskuinontzat irakurketa atsegina da, besteon larruan jartzeko ariketa interesgarria. Esan gabe doa, oinarrian begirada kritikoa etengabea da Ubedaren ikuspegitik, horixe liburua burutzeko egilearen ausardia, atalak irakurri ahala irakurleak eskertuko duena.
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Asier Urkiza
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Nagore Fernandez
Akabo
Laura Mintegi
Amaia Alvarez Uria
Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain
Jon Jimenez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Paloma Rodriguez-Miñambres
Lakioa
Josu Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Lur mortuak
Nuria Bendicho
Irati Majuelo
Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"
Paul Beitia Ariznabarreta
Akabo
Laura Mintegi
Joxe Aldasoro
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Paloma Rodriguez-Miñambres