« Oroimenaz | Ezkerkadak »
Mila ezker / Garbiñe Ubeda / Susa, 2009
Ezkertasunaren aldarrikapena Patxi Sarriegi / Deia, 2009-09-19
Ezkerra izatea zer den, ezkerren errealitatea aztertu du Garbiñe Ubeda idazleak saiakera liburu berrian, Mila ezker izenburupean Susak argitaratu duena. Ezkerra protagonista duen liburuan, eta horretara, gehiengoa eskuina den gizartean ezkerrek dituzten eragozpen ugariak jorratu ditu bertan egileak, esate baterako, eskolan, sukaldean, ehizan eta arrantzan, guraizeekin, musika tresnekin, ordenagailuaren xaguarekin, argazkiak egitean, erlojuaren orratzak mugitzeko orduan… Halaxe, ezkerra izanik esperientzia lagun, patroitik ateratzen denari errezeloz begiratzeko joera horren adibide ugari aurki daitezke liburuan.
Ezeren aurretik, ideiak jorratzeko moduan originaltasuna aitortu behar zaio egileari, esaterako, bere esanetan ezkertasunak ondoko erdaretan baino balio neutroagoa duela baieztatzen duenean. Adibideak ematen ditu horren erakusgarri, euskaraz “ezkerreko hankaz jaikitzea” bezalako adierazpenak daudela onarturik ere.
Atzera begirako oroitzapen ugari ere isuri ditu egileak orriotan, istorioak istorio, errealitateak hala erakutsitako pasadizoak barne, funtsean, ezkertasuna, zuzendu beharreko aberrazio estigmatizatua baino gehiago, errespetatu beharreko ezaugarri naturala dela aldarrikatu nahian.
Izan ere, autorea helburu apal horrekin zuzentzen zaio etengabe irakurleari, bere buruari ari zaion moduan ere. Lan erakargarria burutu du orriotan Ubedak, zinez irakurgarria, eskuinok ere harritu eta kontuan hartzekoa momentu askotan; halaxe arakatu ditu artea, musika, literatura, kirola, logika, matematika, fisika, kimika, genetika, neurologia edo psikiatria gaiak ere. Era askotako pertsonaia ugariren ezkertasuna goraipatzen du bertan…
Juan Inazio Retegiren ezker-paretako txapelketak gogoratzen ditu zereginean, Leonardo da Vinci, Beethoven, Goethe, Maurice Ravel… lehengoen aldean egungo hezitzaileen bestelako jokamoldea pozgarria zaio egileari.
Ezker jenialtasunaren aldarrikapena da liburua, ezker harrotasunaren lekukoa, adibide andana ematen dizkigu horretarako egileak, historikoki jasotako testigantza ugari. Ezkerrentzat bereziki zuzendutakoa izan arren, eskuinontzat irakurketa atsegina da, besteon larruan jartzeko ariketa interesgarria. Esan gabe doa, oinarrian begirada kritikoa etengabea da Ubedaren ikuspegitik, horixe liburua burutzeko egilearen ausardia, atalak irakurri ahala irakurleak eskertuko duena.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres