« Oroimenaz | Ezkerkadak »
Mila ezker / Garbiñe Ubeda / Susa, 2009
Ezkertasunaren aldarrikapena Patxi Sarriegi / Deia, 2009-09-19
Ezkerra izatea zer den, ezkerren errealitatea aztertu du Garbiñe Ubeda idazleak saiakera liburu berrian, Mila ezker izenburupean Susak argitaratu duena. Ezkerra protagonista duen liburuan, eta horretara, gehiengoa eskuina den gizartean ezkerrek dituzten eragozpen ugariak jorratu ditu bertan egileak, esate baterako, eskolan, sukaldean, ehizan eta arrantzan, guraizeekin, musika tresnekin, ordenagailuaren xaguarekin, argazkiak egitean, erlojuaren orratzak mugitzeko orduan… Halaxe, ezkerra izanik esperientzia lagun, patroitik ateratzen denari errezeloz begiratzeko joera horren adibide ugari aurki daitezke liburuan.
Ezeren aurretik, ideiak jorratzeko moduan originaltasuna aitortu behar zaio egileari, esaterako, bere esanetan ezkertasunak ondoko erdaretan baino balio neutroagoa duela baieztatzen duenean. Adibideak ematen ditu horren erakusgarri, euskaraz “ezkerreko hankaz jaikitzea” bezalako adierazpenak daudela onarturik ere.
Atzera begirako oroitzapen ugari ere isuri ditu egileak orriotan, istorioak istorio, errealitateak hala erakutsitako pasadizoak barne, funtsean, ezkertasuna, zuzendu beharreko aberrazio estigmatizatua baino gehiago, errespetatu beharreko ezaugarri naturala dela aldarrikatu nahian.
Izan ere, autorea helburu apal horrekin zuzentzen zaio etengabe irakurleari, bere buruari ari zaion moduan ere. Lan erakargarria burutu du orriotan Ubedak, zinez irakurgarria, eskuinok ere harritu eta kontuan hartzekoa momentu askotan; halaxe arakatu ditu artea, musika, literatura, kirola, logika, matematika, fisika, kimika, genetika, neurologia edo psikiatria gaiak ere. Era askotako pertsonaia ugariren ezkertasuna goraipatzen du bertan…
Juan Inazio Retegiren ezker-paretako txapelketak gogoratzen ditu zereginean, Leonardo da Vinci, Beethoven, Goethe, Maurice Ravel… lehengoen aldean egungo hezitzaileen bestelako jokamoldea pozgarria zaio egileari.
Ezker jenialtasunaren aldarrikapena da liburua, ezker harrotasunaren lekukoa, adibide andana ematen dizkigu horretarako egileak, historikoki jasotako testigantza ugari. Ezkerrentzat bereziki zuzendutakoa izan arren, eskuinontzat irakurketa atsegina da, besteon larruan jartzeko ariketa interesgarria. Esan gabe doa, oinarrian begirada kritikoa etengabea da Ubedaren ikuspegitik, horixe liburua burutzeko egilearen ausardia, atalak irakurri ahala irakurleak eskertuko duena.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi