« Labirintoaren orduak | Gabeziak »
Bezperaren bezpera / Aingeru Epaltza / Pamiela, 2007
Begirada kritiko etengabea Patxi Ssrriegi / Deia, 2008-06-10
Azken 30 urtetako azterketa kritikoa egin du Aingeru Epaltza idazleak liburu berrian.
Ezeren gainetik, koherentzia aitortu behar zaio egileari orriotan isuritako iritzietan, halako ibilbide pertsonal luzean egindakoak frogatzen duenez. Begirada kritikoa etengabea da, lanerako eta konponbiderako dei larria askotan. Nola liteke, bada, urteen joanean abertzaleok oker eta akats berberak behin eta birritan errepikatzea?
Ez al da egiazki frogatua bortizkeriak Euskal Herriko gizartearen sektore handi-handi batekiko harremanak arrunt usteldu dizkigula abertzale eta euskaltzaleoi, gureganako mesfidantza areagotuz eta luzatuz? Hori aditzera ematen digu Epaltzak; lehenaz ari da, baina etorkizuna du erronka.
Epaltza fikziozalea ezaguna genuen, hainbat eta hainbat liburu eginak ditu eremu horretakoak, literatura egile ezaguna denez… Aldiz, iritzi emaile aparta ere badela erakusten du liburu berrian, gaurkotasun bete-betekoa gainera. Abertzaletasuna du ardatza, euskaltzaletasuna, Nafarroa… Azken batean, orain dela 30 urteko kontuak, neurri handi batean, egun-egunekoak ere badirelako. Zoritxarrez, gehituko du egileak.
Badu liburuak, momentu askotan, kontaketa historikoaren ukitua, kontaketa pertsonalarena: bere aitaren garaiko kontuak, Iruñeko aspaldiko pasadizoak? baina inolako zalantza izpirik gabe, gaur egungoari begira dagoen liburua da.
Denok eskatu ohi baitugu kritika, aho beteka eskatu ere. 1977tik 2007ra doan tartean hainbeste gertaera, hainbeste aukera? Epaltzak ez du dudarik: balantzea ez da kriskitina jotzen hasteko modukoa. Nika eta guka idatzita askotan, eta etxekoari kritika egitera ausartzen da maiz. Horixe egilearen ausardia. Kritikak, sarritan, kanpokoari egiteko erabiltzen ditugunez, etxekoari lausenguak…
Pentsamendu eta kontraesan ideologikoen artera garamatza egileak, bere ikuspegia erakutsiz, euskaldunon munduan oraindik ere zenbaterainoko zatiketa dagoen gogoraraziz. Askatasunezko dei larria eta zintzoa da Epaltzaren gogoeta, zinez egindakoa, euskaltzalearen oroitzapenezko begirada kritiko etengabea.
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Ibon Egaña
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres