« Garai hurbilak | Iragana oroituz »
Godoten esperoan / Samuel Beckett (Juan Gartzia) / Alberdania, 2001
Jainkoaren esperoan Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2002-02-16
Samuel Becketten Godoten esperoan lana 1953koa da. Ionescoren Abeslari burusoila 1950koa. Biak ala biak dira, beraz, garaikide eta, nolabait esateko, adiskide ere bai, oso ezagunaz izateaz gainera. Beckett gehiago Ionesco baino, egia aitortzera. Ez da txantxetakoa, nire jaioterrian bada ‘Beckett’ izeneko taberna-pub-edategi bat, baina han neskak mutilen esperoan egoten dira eta mutilak nesken. Non da Godot? Nor zen?
Kritikari batzuek, besterik ez eta langai, orriak eta orriak idatzi izan dituzte Godot izenaren azpian ezkutatzen den esanahiaz, konbentziturik baitaude halakook obra osoa dela sinbolikoa. Ni ez naiz aurkari izango halako lehian, obra guztiak baitira, gehixeago ala gutxixeago, sinbolikoak. Godot izena ‘God’ hitzetik omen dator, ‘Jainko’ hitzetik alegia. Gure Jainkoa God da-eta ingelesezentzat. Teoria horren aldekoei sinestera, lan osoa da jainkorik gabeko mundu baten adierazpena. Izan ere, Beckettek eta Ionescok, batak ‘Godoten esperoan’ eta besteak ‘Abeslari burusoila’ idatzitakoan, Bigarren Mundu Gerraren zantzuak nabarmenak ziren artean. Filosofoak eta teologoak hasiak ziren galdetzen zergatik gertatu zen munduan halako hilkintzarik. Batek baino gehiagok ‘Jainkoa hil da’ berritu zuten, Jainkorik ezari leporatuz gizaldek beren kabuz armatutako gerren erantzukizuna.
‘Halakorik onartzen duena ez da Jainko’, zioten optimistenek. Munduari begiratzea besterik ez zegoen, egoeraren larriaz jabetzeko. Hankaz gora jarria zegoen dena, botoi bati sakatu eta suntsi zitekeen. Teknikak, ordu arte gizakiaren lagungarri izan bazen, gizakiaren txikitzaile ere bazela erakutsi zuen Hiroshimaz geroztik. Mundu absurdua. Ez zen eustekorik ezer geratzen. Ez filosofiarik, ez hizkuntzarik. Izan ere nola izendatu bizitzako kontu xume eta ohikoak txikiziorako ere baliagarri izan ziren hitzez? Itzulpenaz ez naiz arituko. Juan Gartziak berak esaten du hitzaurrean esan beharrekoa.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo