kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Bizian argitaratuak / Franz Kafka (Naroa Zubillaga) / Alberdania-Elkar, 2007

Kafkaren narrazioak Javier Rojo / El Correo, 2008-04-12

Kafkaren narrazio laburren bilduma agertu da, “Bizian argitaratuak” izenburuarekin eta Naroa Zubillagaren itzulpen lanari esker: Izenburuan ikus daiteke liburu honen muga, bertan agertzen diren narrazio laburrak Kafka bizi zelarik argitaratu zituenak baitira, hau da, egilearen oniritziarekin agertutako narrazioak. Gauza jakina da Max Brod-i eskatu ziola hil ondoren bere paperak erre zitzala. Max Brod-ek lagunaren nahia bete ez, ordea, eta hari esker hainbat eta hainbat testu ezezagun, baztertutako aldaera eta abar argitaratu ahal izan ziren idazlearen heriotzaren ondoren. Hemen argertzen diren istorio batzuk ipuin bakarreko liburuxketan agertu ziren (“Epaia”, “Sugilea”, “Zigor kolonian”), beste batzuk narrazio bildumak ziren (“Kontenplazioa”, “Landa medikua”, “Gosearen artista”). Jakina, narrazio laburren bilduma bat da, eta bilduma honetatik kanpo gelditu dira Kafkaren idazlanik garrantzitsuenak, literaturaren historia markatu duten nobelak.

Batzuen ustez, Kafka XX. Mendeko idazlerik esanguratsuena dateke, agian ez garrantzitsuena, baina bai esanguratsuena. Bere narrazioetan, gizartearen aurrean gizajo moduan agertzen zaigu gizakia, batzuetan animaliaren izaeratik hurbilago gizakiarenetik baino. Galduta dago bere izaera mugen barruan, baina baita zeharo arrotz zaion inguru batean ere. Ezinbestez amiltzera doala badaki, baina hala ere amiltzera lehiatzen da, horixe izango balitz bezala bere patua. Halako irudia osatu zuen idazleak bere literaturan, baina esan behar da irudi hori batez ere bere nobeletan ikusten dugula gauzatuta. Narrazio labur hauetan halako eredutik hurbilen dauden istorioak “Zigor kolonian” izenburuko ipuinean beldurrezko istorio bat, ia istorio “gore” desatsegin bat, kontatzen zaigu.

“Gosearen artista” izeneko liburuan, Kafkari hainbeste gustatzen zitzaion ikuskizunen mundua, zirkua, agertzen zaigu. Inguru horretan aurkitu zuen gizakiaren egoera azaltzeko metafora egokia: gizakia zirku batean dago, jendaurrean bere bizitza arriskuan jartzen beste gizaki batzuek denbora-pasako ikuskizuna izan dezaten, halako moldez non gizaki izaera ere galtzera heltzen den. Narrazio hauek ez dira Kafkaren literatur lanik hoberenak, baina jenioek ere bigarren mailako idazlanak sortzen dituzte noizean behin.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak