kritiken hemeroteka

8.402 kritika

« | »

Diotenez / Karlos Linazasoro / Erein, 2007

Dinosauroaren atzetik esna Joxe Irigoien / Deia, 2008-01-29

“Bati nobelak gustatzen bazaizkio, nobelak idazten ditu; ipuinak gustatzen bazaizkio, ba, ipuinak idazten ditu…”, Augusto Monterrosoren hitzak dira. Ipuin laburrak, mini-ipuinak eta mikroipuinak idazten zituen maisu handiaren arrastotik doa Karlos Linazasoro liburu honetan: “Nik ez dakit nobelak idazten. Gustuko nuke istorioak kontatzen jakitea, baina nire liburuetan ez dago istoriorik; ez da ezer gertatzen. Bizitzari buruzko hausnarketak dira”. Robert Walser idazle suitzarraren esaldi batek hausnartzeko aitzakia eman omen zion tolosarrari: “Zoriontasunak ez du liburu baterako materialik ematen, autosufizientea delako”.

Sarri gertatzen da, ordea, hitz soil batek, hitz soil batek, hitz kateatu batek, esaldi batek gure irudimenean halako oihartzun bat eragitea, eta hortik zerbait sortzea, zerbait ederra; aforismo bat, adibidez, ipuin ttiki-ttiki bat (hitz gutxirekin asko esan duena, konparazio batera) edo poema bat… Kasu honetan bezala: aforismoak, mini-ipuinak, mikroipuinak, poemak…”. Iban Zalduak liburu honi buruz ongi esan zuen bezala: “Poema liburu kamuflatua da, testu askori darion lirismoagatik”. Gaiaren aldetik, berriz, Karlos Linazasorok bere marka erantsi die, bere obsesioak, surrealismoaren talaiatik begiratzea, adibidez, edo umorea izuarekin jolasean jartzea, umore beltza, umore gorria, umore inteligentea; jolasak, literarioak eta hizkuntzaren bihurritzearekin zerikusia dutenak… Literatura obra bat, motzean esanda.

Erein-Euskadiko Kutxak 2007an antolatutako narratiba lehiaketan sari nagusia irabazi zuen Karlos Linazasoro tolosarrak aforismo-mikro/mini ipuin hauekin. Sariek liburu bat saritu ohi dute, baina kasu honetan mini-ipuinetan aitzindari den sortzaile bat ere saritu dela pentsatu nahi genuke.

Liburuak poema-liburu baten egitura gogorarazten digu; az du aurkibiderik, eta mokoka irakurtzera gonbidatzen gaitu. Aperitibo bat: “IZENPEA: Artzain zaharrak ez zekien ez irakurtzen ez idazten. Notarioak idazluma eskuratu zionean, dokumentua izenpe zezan, leihotik begira gelditu une llabur batez. Gero, bi hatzez, leun-leun, idazluma jetzi, eta artalde zoragarri bat marraztu zuen”. Perlak perlen gainean. Gozada bat, Karlos!

Azken kritikak

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Paloma Rodriguez-Miñambres

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Mikel Asurmendi

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Irati Majuelo

Lagun minak
Jon Benito

Mikel Asurmendi

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Jon Jimenez

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Asier Urkiza

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Nagore Fernandez

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Bestiak Liburutegia

Rameauren iloba
Denis Diderot

Aritz Galarraga

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

Hedabideak