« Behin da betiko / Batxi Guzur | Ihesi »
Gauerdiko ele galduak / J.A. Irigaray / Elkar, 1986
Gauerdiko ele galduak Tomax Goitisolo / Susa, 1987-04
Irigarayek azken urteotan egindako ipuin eta kondairen bilduma bat dugu honoko liburu hau. Atal berberean agertzen bazaizkigu ere, ez dira gai edo mami batetan ixten, ez eta kontatzeko era edo estilo batetan ere. Gai klasikoetatik (Anbotoko Mayi, Ameriketara joandako euskalduna, ezkonduen zorigaitza) gaurkotasun bizia duten gaietara garamatza, ipuin batzutan surrealista izanik ere.
Gordintasuna eta surrealismoa, “nahasturaren zorabioan” deritzon ipuinean elkar loturik daude; fetu batek amaren sabeletik kanpoko tirabirak edota aita-amaren arteko istiluak dakuski, ikusi baino gehiago sentitu, zeren eta amaren sabeletik sentitzea bakarrik dagokio. Egoeraren aurrean, oinazeak eraginda, ito egiten du bere burua, amarekin eta munduarekin lotzen dion zilbor hesteaz. Edukiari dagokionez, tirabirak sortzen ditu irakurtzeko orduan, alde batetik ipuina eta bestetik errealitatea, hau da, errealitatean fetuak sentitzeko duen ezintasuna, gaiak agertzen duen tratamendu ideologikoa.
Gai bakoitzak tratamendu berezia jasanez gero, hizkuntz aldetik horrelaxe jolastu du Irigaray-k. Lehendabiziko ipuinean, Mayik Euskal Herritik egiten duen bidaian, lekuko euskara hikaz erabiltzen du. Gai klasikoa denez, forma aldetik hizkuntz “zaharrago” bat erabiltzen du sarritan, hitzak ulertzeko hiztegiaren beharra izaki. Mayiren ahotan, euskara batua hizkuntz huts bat besterik ez da izango, euskararen mamia galdu duen hizkuntz adulteratu bat; Aintzinako euskaldun baten ikuspegitik Euskal Herria ikusiz, Hegoaldeko tximiniak eta euskaldunen amore emateak sortu behar duen ondorio logikoa.
Kontu handiz ibili beharra dago irakurtzerakoan, h, z, eta direlakoak Irigaray-k nahi izan duen eran erabili dituelako.
Poesia kaiera
Giorgos Seferis
Irati Majuelo
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Joxe Aldasoro
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos