kritiken hemeroteka

8.480 kritika

« | »

Geroko bizitza / J. Ibargutxi / Bilbo, 1954

Geroko bizitza A. / Euzko Gogoa, 1954-05

Benetako poz dardaraz iaso dugu esku-artean, Ibargutxi iaunaren liburu berri au. Nork ez du Ibargutxi idazle bikaiña, batez ere Bizkai-aldean, ezagutzen? Ezin aantzizko “Jaungoiko Zale” bazkun artan, amaikatxo lan egin zun Ibargutxi’k, uzkurtzaren alde euskeraren bitartez. Iaunari eskerrak, orduko apaiz euskalzale ta arduratsuak, oraindik ere or daude, eta bear baiño illunaldi luzezago onen ostean, berriro datozkigu euskal-zelaira, len bezin txairo, len bezin gartsu, len bezin txukun. Gogo kementsuenak beren kabian itotzako aski izan ditugun garai auetan, ez dute oraindik antixiñako kemenik galdu, ez orixe. Aien euskal-gogoen zaletasun bizia, ez da oraindik il Iaunari eskerrak.

Izizgai dugun liburu au, berri-berria duzu irakurle. “Aspaldi erdi eginda neban lantxo au eskintzen dautzut gaur“, dio bere egilleak. Bañan orain arte ezin izan du argitaratu, euskerarentzako bide guztiak ertsirik, arri larriz Axirik zeudelako. “Geroko Bizitza”, izenak berak dionez, illondoko bizitzari dagozkionak iraultzen ditu Ibargutxi apaiz agurgarriak, sakon ta errez. Ogeita amalau ataletan berezia datorkigu, bata baiño bestea ernegarriagoak. Aurrenekoan, bakoitzak gere barnean daramagun zorion irritsa, aztertzen du. Urrengoan, “egi, on, eder”, deritzaion ataltxoan, giza-zorionaren muga diran zerok azaltzeh dizkigu. Nun ordea billatu egi, on eta eder utsa? Zeruan eta Iainkoagan. Era ortara kine-mintz batean bezela geroko bizitzako gorabera guztiak aurkezten dizkigu apaiz argi ta idazle bikaiñ onek. Ba dukete kristau zintzoak gogoak nun ase, liburu eder ontan.

Lenengo ta bein, dio idazleak, ene anai agurgarri eleizgizonentzako da bai bakoitzaren onerako, bai egi mardulok eleiztarrai sarritxo gogora ekarteko“. Ain daude ederki antolatuak, elizgizonak ezezen, eleiztarrak ere, nekez arkitu al izango dute gauza obeagorik iñungo erderaz ere. Euskera errex, ugari ta garbienean idatzita datozkigu aipatu egi mardulok, Ibargutxi’k darabillen euskera antzetsuz apainduak.

Ez al da apaiz argi onen azken liburua izango. Bilbao’r, sortu berri dan “Uzkurtz-irakurgayak” deritzar bazkunak, Ibargutxi bezelako langille kartsuekin euskal lan goragarriena egin al itango du, euskaldun gogoak zeruratzeko. Bai enetxoak, gu ere zerurako egiñak gera, zeruan euskeraren bitartez sartzeko. Orain arte, askotxok uste zuzen -zoritxarrez oraindik ere uste dute- gure izkera ez dala zeruan sartzeko bearrezkoa, eta eliz askotan, batez ere gure Bizkai ederrean, erderaz banatzen ari zaizkigu Iainkoaren irakatsiak. Uzkurtz-irakurgaietako apaiz kementsuek, okerbideok zuzenduko al ditute, euren apaizkideen artean. Berriz ere gure poz aundia erakutsi nai diogu Ibargutxi iaunari, eman digun liburu zoragarri onen ordain, eta bide batez, bere apaiz lagunei ere bai.

Liburu au erosi nai lukena, zuzendu bedi urrengo zuzenbidera: Zabalbide, 96, 1 – Bilbao. Beste Euskalerriko idaztitegietan ere salgai arkituko du.

Azken kritikak

Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Asier Urkiza

31 ipuin
Anton Txekhov

Aritz Galarraga

Odolaren matxinadak
Miren Guilló

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi

Joxe Aldasoro

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi

Asier Urkiza

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Nagore Fernandez

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Aiora Sampedro

Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

Hedabideak