« Tene lehiaketa | Konpromezurako bidea »
Septentrio / Aurelia Arkotxa / Alberdania, 2001
Iparrerat Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-12-08
Deigarria egiten da liburua hasieratik, liburu honetan, itsaso guztiak ez ezik, egon daitezkeen jenero guztiak biltzen baitira, ezagunak batzuk, eta ez hain ezagunak besteak. Elaberri tankera duten eleberriak, narrazio itxura hartzen duten narrazioak, poesia, bai, poesía azpitik beti, urpekari bat balitz bezala. Esaterako: “itsasturi zaharren itsaso/ gehiago ez den/ itsaso/ oroitzan ere ez”. Izenburua jakin nahi baduzue hauxe, Septentrio. Iparra, hobeki esan, euskaldun zintzo eta peto askoren helburu, zeinek beren itsasontzietan marinel gisa hara jotzen baitzuten bizigaien bila. Eta aurkitu ere bai batzuetan, bizitza; eta bestetan, heriotz beltza. Marinel herria baikara neurri batez; itsasoak ekarri dizkigu guri, euskaldunoi, loria eta aintza-une zoragarriak, oroitzapen gaziak, balearen aurka borrokatu ginela ziurtatzen digutenak, eta irabazi, beti irabazi, jo eta irabazi. Iparra: Martin de Hoyarzabal, Espainiako
fronteretako euskaldun kapitaina; Donibane Lohitzuneko Piarres Decheverry, izengoitiz Dorre pilotua; eta beste asko eta asko, Aurelia Arkotxak jaso eta bildu, jaso eta liburura ekarri egin dituenak. Kenneth White-k, liburuari eskaini dion sarrerako testuan dio: “Aurelia Arkotxak, honela baderraket, desagertu den euskaldun izaera du. Erran nahi dut bere gogoaren zolan daukala euskal kultura, badakiela euskal marinelen harat-honaten kartografia, urrun dagoela ideología identitariotik eta bortizkeriaren bidez adierazten diren eskaera burrunbatsuetarik, ondikotz ezer ez baita gelditzen hauek baizik, hondoaren bermea galtzen denean, eta axaleko uhagunean zalapartaka ibiltzeaz besterik ezin egin daitekeenean”. Le thème, toujours le même thème. Hain diferenteak ote gara gure arbasoen aldean? Iparraldetik sortaldera, beti gai bera, ez al da? “Grand Manan V ferryan/ bi marinel cribaggean/ jostetan ari/ killing time”. Ekialderantz Marco Polo joan zen eta bidaia haren minez idatzi du Aurelia Arkotxak liburuko testurik samurren, gozoen eta ederrena. Bada sortaldea nahiagoa duenik.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez