kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Elgeta / Joxean Agirre / Kutxa Fundazioa, 1996

Moderno baten begirada malenkoniatsua Xabier Mendiguren Elizegi / Argia, 1997-03-30

Nola begiratzen diegu guk, gaur, garai bateko trikitilari eta erromerietako argazkiei? Malenkoniazko ukitu batez, ezinbestez, modernotu nahian genbiltzanean zaharkitua eta orain, berriz, euskal kitsch moduko bat iruditzen baitzaigu, sepia koloreko edertasun batez jantzia.

Jarrera hori erakusten du Joxean Agirrek “Elgeta” nobelan. 1995eko Irun Hiria sarietatik eleberriari zegokiona irabazi zuen lan honekin, eta urte osoa itxaron behar izan du argia ikusteko, errata ugariz betetako edizio batean gainera, dena dela, argitalpen instituzional hauetaz esan heharreko guztia esanda dago aurretik ere, ez dugu insistituko beraz, eta bai saiatuko liburu hau erdi-klandestinitate horretatik ateratzen. Ondo merezi du eta.

Jazinto Rivas “Elgeta”, euskal trikiti klasikoaren aita hartu du Agirrek gaitzat. Modu berezian hartu ere, honek ez baitu ohizko biografien antzik ere. Arlote bihurturiko soinujole zaharraren pasadizo txiki batzuk eta dekadentziako garaia kontatzen dira baina esan liteke aitzakia bat dela hori dena, Agirreren arte narratiboa garatzeko.

Zertan datza Joxean Agirreren lana azpimarragarri egiten duen arte hori? Istorio txikiak asmatu eta kateatzeko abildadea, giroak sortzeko dohaina, esaldi distiratsuak biribiltzeko gaitasuna. Genero beltza eta erotikoa erabili ditu istorio txiki horietan autoreak, beti ere sujerentzi ahalmen handiaz. Eta narratzailea argazkilari izateak ere aukera ezin hohea ematen dio irudi guztiz indartsu eta plastikoak burutzeko orduan, zaharra eta berria nahastuz, kalea eta mendia, omenduekiko errespetua eta sortzailearen lotsagabekeria.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak