« Altxor txiki bat | Urdina eta keria »
Gogoz kontrako pausoak / Jose Azpiroz / Auspoa, 1989
Gerla zibila eta euskal literatura Gotzon Garate / Argia, 1996-04-14
Aspaldiko esaera da “ez da periarik, guztientzat txarra denik”. Gerla zibilak Euskal Herriari hondamendia ekarri zion. Euskaldun asko hil eta lurrak eta herriak txikitu ez ezik, euskal kulturari erro erroetan ukaldi gogorra jo zion.
Gerlak, ordea, euskal idazle bati baino gehiagori bere oroitzapenak idazteko gai ugari eman zion.
Gai gutxi izango dira euskal literaturan horren sarri jorratuak izan direnak. Kopuruaz denaz bezain batean, behintzat, gerla zibileko epopeia eta Ameriketara joan direnen epopeia dira gore elaberrietan azaltzen diren gai nagusiak.
Oraintxe buruan dauzkat Severo Altube, Javier Goitia, Ataño, Patxi Lazkano, Jose Azpiroz, Jose Maria Etxaburu, Mariano Ostolaiz, Inaki Alkain…
Horiok guztiok eta bazterrean ahazturik utzi ditudan beste batzuk gerla hartu izan dute kontakizun.
Neure aurrean, Jose Azpirozen “Gogoz kontrako pausoak” daukat. Lehenago horren “Arbol zarraren kimuak” irakurria nuen. Oso gustatu zitzaidan.
“Gogoz kontrako pausoak” liburuan Azpirozek gerlan jasan zituen gorabeherak kontatzen dizkigu. Ongi kontatu ere. Gudua hasi, nazionalen taldean sartu eta gudua bukatu arteko gertakizunak.
Hiru dohain handi ikusten ditut liburu honetan. Euskara bikain bikaina. Irakurmina pizten duten pasadizoak aukeratzen jakitea. Gauzak kontatzeko zaulitasun eta dotoretasuna. Estilo ona. Berezkoak ditu Azpirozek idazle handiaren alderdiak.
Esaldi labur ongi josiak. Sentimenduz gantzutuak, gainera sentimentukerian erori gabe. Bai ederki iradokia, adibidez, haur eta zaharrentzako oniritzia. Eta gerlan horren beharrezko den lagunarteko leialtasuna.
Erreportaien artean, goi goian ipini beharra dago “Gogoz kontrako pausoak”.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi