susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Kontraesanen lilura | Eredugarria »

Zeru horiek / Bernardo Atxaga / Erein, 1995

Mundua aurrez aurre Mikel Elorza / Argia, 1995-07-09

Erakundea utzita berriro ekintza baten sarean sartutako gizona eskaini zigun “Gizona bere bakardadean” liburuan Bernardo Atxagak. Borroka armatuaren eremua utzi gabe, emakumezko damutu (sic) bat hartu du gai nagusi oraingoan. Borroka armatua, militantzia… badirudi hor mugitu beharra sumatzen duela autoreak —porrot pertsonalaren ikuspegitik, ene irudiko—, beti ere inguru moduan lantzen dituela, gunea aspektu pertsonalagoei utziz.

Ekintzaz betea aurrekoa, hitzak du liburu honetan zama. Pentsamenduak, gogoetak eta oroitzapenak nagusitzen dira kontakizunean. Erakundea utzi eta kartzelatik atera berria Irene, Bilbora bueltan egindako autobus-bidaia kontatzen zaigu. Munduari —inguru fisikoari, oroitzapenei, denborari, etorkizunari…— aurre egiteko duen lana, gatazka latz agertu ditu Atxagak. Irenerengan zentratua, kontrolatuta duten bi poliziek emakumea erosi nahia dugu liburuko akzio-gune bakarra, tentsio handi samarra ere lortzen duena une batzuetan.

Durangoko Azokan “Milabidai” sailean kaleratutako narrazioaren luzapena, ipuin luze baten tankera hartzen zaio obrari. Trama gogorrik gabea, oroitzapen eta gogoetek, kalera irtendako Ireneren inpresioek osatzen dute liburua. Narraziotik formalki bereiztutako poemek eta bi ametsek —higarrenean lortzen du, ene ustez, maila gorena— ere eransten diote ukitu polita liburuari. Ipuin moduan biribila, ofizio eta maisutasunez idatzia, erraz irakurtzen da. Ordea, ez du “Gizona bere bakardadean” obran akzio eta pertsonaia arloan lortutako maila gainditzen. Tamainan bezala, kalitatean ere txikixeago dugu hau.