kritiken hemeroteka

8.531 kritika

« | »

Eulien ugazaba / William Golding (Joxe Austin Arrieta) / Elkar, 1990

Eulien ugazaba Patxi Ezkiaga / Argia, 1991-09-29

Baieztapen gisa, zerau esan ohi dio here buruari “Eulien ugazaba” irakurri duen zenbait eta zenbait jendek: “Hauxe da, hortara jarriz gero, nerauk idatziko nukeen liburua”. Goldingek gure sentiberatasuna astintzen duten kirioak tenkatu egiten bait ditu, gure barne-arratibaren zurdak bailira.

Zer gertatuko litzaiguke, dio Goldingek, gure heziketa prozesuan jaso izan ditugun ohiturak, kultur horbainak larrutuko bagenitu? Zer ote da giza hezituari aurre eginez jartzen dugun berezko gizakia: sarraskilari basati eta hiltzailea?

Galdera ez da gaurkoa baina fikzioari Goldingek eman dion forman datza elaberri hau dagoeneko XX. mendeko klasiko izatearen meritua.

Bestalde ezin dugu ahaztu Bigarren Gerrate ondoko hamarkadan dagoela idatzia, zalantza nagusitzen zenean munduko aferetan. Goldingek 1954ean argitaratu zuenez, bederatzi urte besterik ez ziren iraganak Hiroshima eta Nagasakiren sarraskien geroztik. Korean, Indian, Indotxinan, Israelen, koloniatan behin eta berriro urratzen zuten gerrako danborrek espazioa.

Existentzialismoak ezkortasunez jantzia zuen literaturaren mundua eta interesgarria litzaiguke Camusen “Errebeldea” eta Becketten “Godoten zain” aurreko bi urteetan argitaratu zirela gogoratzea.

Bertrand Russellek zalantzan jartzen zuen gizadiaren iraupena eta Goldingek arakatu egingo ditu giza jokaeren zokogune ezkutuenak, zernolako bultzadek taiuturik dauden egiaztatzearren.

Goldingen fikzioaren oinarrian honako tesia dagoela esango genuke, hots, helduen mundutik erabat isolaturik gelditu den gizakiak bere berezko izatera jotzen duela. Gosea, izua, norberekeria nagusitu egiten zaizkie gizarte hezituan bakarrik loretu daitezken errazionaltasun eta urrikimenduari.

Gure ustez, honen jarria dago egilea bere tesia demostratzen, agian eskematikoegia bihurtzen duela elaberriaren argudioa. Beharbada zentratuegia legoke gizadiaren norberekerian, nolabait pertsonaien banan banako iharduera sikologikoaren azterketa ebolutiboa apur bat baztertzeraino.

Hala ere, osagai alegorikoez betetako “Eulien ugazaba” benetan da artelana eta orohar erabiltzen duen hizkera funtzionala izanik ere batzutan zaildu egiten da, handitasun kosmikoaren zirrara sentierazi nahi digunean batez ere.

Azkeneko bati hauetan nabarmentzen da bereziki itzultzailearen hizkuntzarekiko maixutasuna.

Azken kritikak

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pleibak
Miren Amuriza

Mikel Asurmendi

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

Hedabideak