kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Pernando, bizirik hago oraindio / Xabier Mendiguren / Euskaltzaindia-BBK, 1989

Mendiguren eta Aldalur Josu Landa / Argia, 1990-04-01

Euskaltzaindiak eta Bizkaiko Aurrezki Kutxak batera antolatzen dituzten literatur sarien argitalpena da hau, 1988ko Toribio Alzaga eta Felipe Arrese y Beitia izenekoena hain zuzen ere. Lehenbizikoan, antzerkikoan alegia, Xabier Mendiguren (honez gero ez da bigarren abizenik aipatu behar, idazlanengatik berengatik berezten bait dira bi mendigurenak) izan zen irabazle “Pernando, bizirik hago oraindio” lanarekin. Poesiazkoa Arantza Aldalurrek bereganatu zuen, “Hainbat izarrik gabe…!” izenekoaren bidez.
Xabierren lana argitaratzeak oroigarri bezala balio digu: antzerki idazle emankorrenetakoa bera dugula oroigarri, lan gehienak argitaratzear dituela oroigarrri, literaturaren merkatu bideetan antzerkiak jasaten duen bazterketaren oroigarri… Antzeslan konkretu honi buruz, Xabierrek goierritar bezala Pernando Amezketarraren figurarekin bide zeukan zorra kitatu nahi izan zuela ,dirudi, nolabaiteko remakea eginez. Alde horretatik, gauza berri gutxi, baina berriena agian Pernandoren pasadizoetatik egindako hautaketa izango litzateke, pertsonaiaren alderdirik subertsiboena erreskatatu bait du Mendigurenek, nolabait esateko. Apaizekiko eta familiarekiko gorabeheretan zentratzen da lana, bestetik ere Xabierrek hain gogoko duen umore beltzezko estiloarekin adosenik datozenak bait dira. Azkenik, gogoratu behar da Xabier Mendigurenek lan honekin “herriko bertako” antzerki-esperientziari ekin ziola, berori arestian deskubritu berri uste dutenak baino dezente urte lehenago.
“Hainbat izarrik gabe…!” liburuan biltzen diren poemak, Arantza Aldalurren gogoeta isladak direla esan genezake, oso poema inmediatoak, maiteminak jotakoak bere egunerokoan idatziko lituzkeenetatik egindako aukeraketa. Hari nagusia maitasuna da, erlazio sentimental huts bezala, zu eta ni, gu biok, eta sentimendu adierazpenekin batera teorizazio saioak ere antzematen dira, irudi bidezkoak badira ere. Soka horrekin egindako korapiloak ezer berri gutxiren arriskua ekar dezake, eta Aldalurren poemetan bertso gehiegi daude lehendik dozenaka aldiz irakurri eta entzundakoaren oihartzuna erakartzen dutenak. Horrek ez die kentzen poema guztiz sinzeroak izatearena. Izadia da maiteminaz kanpoko erreferentzia ia bakarra, koordenada guztiz klasikoetan txertaturik.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak