susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Balizko errotei irina sortarazi nahian | Azkueren Euskal Erriaren Yakintza »

Argiaren barne-distantziak / Imanol Irigoien / Erein, 1989

Argiaren barne-distantziak Josu Landa / Argia, 1989-11-12

Imanol Irigoien, poeta baino lehenago ez dakit, baina poetaz aparte pintorea ere badela gaauza jakina da. Jakina izatea gain, liburuan bertan jakinerazi egiten zaigu. Beharbada horregatik zaila da esatea liburu honekin irakurlea ez ote dagoen han-hemenka pinturaren zantzuak igertzera aurretik erabakita. Baina pintoreaz gain musikoa ere badela esanez gero, hori ere sinets liteke, arte mota desberdinak bilduz, erabateko Artearen bilatzeko saioan murgilduta bait dirudi Irigoienek, artearen kontzepzio tradizionalenaren barruan.

Guzti horrek halako metafisika tonu batez kutsatzen ditu “Argiaren barne-distantziak” honetako poemak. Batzutan izateari buruzko gogoeta poetikoen bidez, bestetan denboraren iragateari buruzkoen bidez. Gehienetan objetu hutsak edota izadiko elemenduak kontenplatuta giza-errealitateari begira aporta ditzaketen intuizioak papereratuz. Gogoetarik falta denean, pinturaren inpotentziari erantzuteko dela esan liteke, hizkuntza plastikoak adierazi ezin dituen ñabardurak hizkuntza idatzian emanez. Eta batez ere, liburua da, hots, ez da poema pilaketa bat, koherentzia haundia mantentzen du (poesiaren koherentzia posiblea den neurrian), liburua hasi eta bukatu arte. Malizia batere gabeko liburua, baina intentzionalitate haundikoa.

Esentziaren bilaketa horretan, bederatzi zatitan banatzen du liburua Imanolek, baina banaketa horrek gehiago dirudi orden kronologikoari erantzuten diola beste ezeri baino. Nolabaiteko eboluziorik ere badago halere, laberinto baten modura. Poema erreflexiboenetatik hasi, poema sinbolikoagoetara jotzeko ondoren, segidak hizkuntza pinturagai gisa erabiltzeko, eta gogoetara itzultzeko azkenik.