kritiken hemeroteka

8.518 kritika

« | »

Made in USA (benetazko zapore amerikarra) / Gaizka Arostegi / Elkar, 1988

Made in USA Dabid Zuazalde / Argia, 1988-09-18

Euskal literaturak azken garaiotan (demagun pare bat urte) izan duen bilakaera aztertuz gero, ezin aipatu gabe utzi zenbait ezaugarri: literatur aldizkarien nolabaiteko gainbehera, lehiaketen emaitza eskasak, eta idazle berrien urritasuna. Lehen biak hirugarrenaren ondorio, neurri batean; ia hamarkada batean ideia berriak eta kalitate nabarmeneko belaunaldi gazteak agertu dira, baina hori oraingoz bukatu da; ezin jakin ordea bolada bateko zuloa edo aldaketa sakonago baten arrastoa ote den.

Ospea lortu zuten azken idazleak 63koak edo baziren, Gaizka Arostegi 65ekoa, 23 urtekoa eta portugaletearra, gure nagusietatik urrunskoa. Ipuin liburu bat atera du Elkar argitaletxeko itzaldua zirudien Txinparta Sailean. Egilea gaztea bada, gaztea iruditu zaigu bere lana ere.

Zer esan nahi dugu idazkera gazte horrekin? Bada, erabiltzen dituen gaiak, agertzen duen pentsakera gazteen gustokoak direla, gaurkotasuna dutela. Bere hizkerak ere, zuzena izanik ere, egungo gazte askorenak duen akats bera du: plastikozkoa ematen duela batzuetan, malgutasun gutxikoa.

Liburuko gaiak kontatuko dizkizuet laburki, zertaz ari naizen jakin dezazuen: “iparramerikar” izan nahiaz zoraturik dabilen bat, egun batean bere burua munduko biztanle bakar kausitzen duen beste bat, norbait tiroz garbitzera doanaren kezkak, Amsterdamgo eskaparateetako puta bat, merkatu hiper batean norbaitek persekutatua sentitzen den etxekoandrea, Europan auto-stop egiten dabiltzan bi gazteren amodiozko topaketa, droga erosteko lapurretan dabilen gazte bat. Konturatuko zinetenez, oso zinematografikoak dira, eta gure garaiaren bereizgarri bat bete-betean dauka: mass medietako kultura; eta gaurko gizartea kritikaturik ere, kultura eta gizarte horren seme agertzen da erabat.

Ipuinak, egia esan, ez dira kristorenak, baina bai freskoak. Dohai bat aipatzekotan: ironia, parodiarako gaitasuna azpimarratuko nuke.

Azken kritikak

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Aitor Francos

Urrats galduen hotsa
Luis Garde

Jose Luis Padron

Simulakro bat
Leire Ugadi

Ibon Egaña

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak