« Hitzen misterioa | Karmina eta lirika »
Metamorfosiak / Ovidio / Erein, 2001
Kulturaren oinarri Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-09-29
Ovidioren bizitza zoragarria izan zen alde guztietatik. Erroman gortesau, eta Enperadorearen adiskide izatetik, erbesteratua izatera iritsi zen, turkiarrek Kara Dekitz (Itsaso Beltza) eta greziarrak Ponto Euxino (itsas abegikorra), deitzen zuten tokian, Danubio/Donauren eragina amaitzen den tokian, orduko zibilizazioaren mugetan. Garbi dago turkiarrek eta greziarrek ez zutela itsaso bera ikusten. Ovidioren Tristia erbesteratu baten negar-kanta da, Europako literaturan geroxeago imitatua izango dena (imitatzaileak gara azken finean), izan ere ponto euxino asko ezagutu ditugu ordudanik. Liburuko doinua, noski, tristea da, etengabeko lantua, etengabeko purrustada. Baina Ovidio ez zen poeta tristea izan beti, bere bizitzako udazkenean baizik ez. Lehenago, gazte eta famatua zenean, bizitza edan zuen, laranja zukua edaten den bezala, poliki baina tanta bakoitza dastatuz. Izugarrizko arrakasta izan zuen Ars Amandi liburuarekin, non maitasuna lortzeko trikimailuak ez ezik, maitasunaz gozatzeko aholkuak ere ematen baitzituen. Oso aipatua izan zen Erdi Aroaz geroztik; oso aipatua eta oso zigortua, dena esan behar bada. Baina liburu hori sexu-bide gisa hartua izan hada, Metaformosiak izeneko liburuak garrantzia handiago izan du Europako kulturan. Irakurri besterik ez Quevedoren lanak edo-eta Montaignerenak, horretaz konturatzeko.
Literatura bakoitzaren sorreran mitoak daude; hasieran ahoz aho, erdi ezkutuan zabaltzen dira, zentzu erlijiosoa baitute. Gero ahoz ahozko hura idatzi egiten da eta hor dago lurra, gero literaturaren etxea eraikitzeko. Alde horretatik begiraturik, Ovidioren hau, Juan kruz Igerabidek moldatu duena, zoragarria da, gure kulturaren oinarriak erakusten baitizkigu.
Turismo hutsala
Fito Rodriguez
Asel Luzarraga
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Pleibak
Miren Amuriza
Mikel Asurmendi
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez