kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Lisboako setioaren historia / Jose Saramago (Jon Alonso) / Ibaizabal, 1999

Portugal gurea Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-03-04

Euskarara itzuli diren lan gutxik lortu dute, nik dakidala, Saramagoren honen (edo Jon Alonsoren honen, berdin baita) besteko arrakasta. Beti esan ohi da itzulpenak, lur batetik bestera birlandatua izan den zuhaixkak bezala, ez duela gure artean indarrik; hala ere itzulpen batzuk, bultzada haundikoak ez ezik, besteentzat eredugarri ere izan direla uste dut. Buruan dauzkat horietako batzuk: Berrondoren “Kixote”, Orixeren “Mireio”, Juan Garziaren “Shakespeare”. Bat edo beste kanpoan utziko nituen, baina horiek dira gogoan ditudanak. Saramagoren honi lagundu egin dio liburuaren aurkezpenean idazle portugaldarra Bilbon egon izanak. Gainera, oso hitz politak esan zituen itzulpenari buruz, eta hori ez da txantxetan hartzekoa. Benazko itzulpena iruditu zait niri, tonu eta doinu ederrekoa, giro egokikoa, behar bezalakoa alegia. Liburua jatorriz ez da irakurtzen erraza, baina Saramagok ez daki liburu irakurterrazak idazten, eta hori bere alde da. Esaldiak bihurritzeko, estiloa barrokismoaren mugetara eramateko joera du, eta ez alferrik. Saramagok ongi ezagutzen duenez Errenazimenduko erretorika, hura hartzen du oinarritzat liburuan. Konplikazioa ez dator hitzetatik, beraz; gertatzen da gure gaurko erretorikabideak eta garai bateko portugaldarrenak oso urruti aurkitzen direla, batzuk eta besteak. Euskaraz, jatorriz baino piska bat errazago irakurtzen da eta hori itzultzailearen alde da. Baina badago lana; esan nahi dut gure erretorikabideak eta Saramagorenak bat egiteko saioa ongi planteiaturik eta buruturik dagoela. Jon Alonsok sarreran esaten digu nola irakurri liburu hau. Bereak gomendioak direla jakinik —hala dio behintzat, gomendiorik onartuko ez duena dela irakurlerik onena—, ontzat hartu beharrekoak dira. Itzultzaileak maitasunez eginikoak baitira.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak