« Adio errua | Maitasunagatik »
Udazkenerako hamar kanta / Patxi Ezkiaga / Kutxa Fundazioa, 1999
Hitz egiten duen poesia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-02-19
Liburu honek Kutxa Fundazioak urtero antolatu ohi duen Irun Saria irabazi zuen iaz, poesia arloan. Ez da lehen aldia Patxi Ezkiagak halako saria irabazten duenik; ez da sari hori irabazi duen bakarra, gainera. Baina sariek ez dute, derrigorrez, irabazlea poeta egiten; poetek egiten dituzte sariak irabazle. Esan nahi dut, Patxi Ezkiagari dagokionez, benetan merezitako saria iruditzen zidala haren azken hau.
Patxi Ezkiagak betidanik landu du espazioaren poetika, kanpokoa gehienetan, ez beti mendikoa, kalekoa ere bai noiz behinka, “blues” moduan eta aho-soinuaren laguntzaz kantatu beharrekoa. Baina Patxi Ezkiagaren paisaia basa da batez ere, mendikoa edo-eta baserrikoa, Iratikoa edo-eta Belaguakoa. Pintatzaile moduan esertzen da paisaiaren aurrean eta hura guztia, gorabeherekin, bihurtzen du hitzetara. Ez alferrik, poesia isila da pintura, edo Simonides poeta greziarrak esan zuen moduan: “hitz egiten duen pintura da poesia”. Ezkiaga, paisaia harrapatu ondoren, galdezka hasten da, bere buruari eta bere inguruari lehendabizi, barnetik kanpora beti; gero, behetik gora zuzentzen ditu bere galderak, goi-goiko Ahaldunaren erantzunaren zain. Poesiak zentzu erlijiosoa hartzen du, kanta da, psalmo da, otoitz ere bai.
Liburu hau, ordea, desberdin da, aurrekoen aldean. Ez oso desberdin, baina aldaketak nabariak dira. Sentsuala da, oso sentsuala esango nuke, zentzumen guztien egongoa. Patxi Ezkiagak munduaren berri eman beharrean, bere berri eman nahi du, bere barne-paisaia adierazi nahi digu, musika eta guzti. Bere kezkak plazaratzen ditu; galderak dira, baina horiek gizonari zuzenduak; erantzunak dira, bere buruarentzat eta besteentzat ere bai. Poesiak psalmoaren tankera hartu beharrean aforismoaren soinekoa janzten du. Ez du galtzen lirismo apurrik, ordea. Udazkena urtaroa baino gehiago baita, barne sentipenen pintura.
Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia
Irati Majuelo
Herioa Venezian
Thomas Mann
Aritz Galarraga
Azken batean
Lourdes Oñederra
Ibon Egaña
Goizuetako folkloreaz
Patziku Perurena
Mikel Asurmendi
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Asier Urkiza
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Nagore Fernandez
Akabo
Laura Mintegi
Amaia Alvarez Uria
Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain
Jon Jimenez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Paloma Rodriguez-Miñambres
Lakioa
Josu Goikoetxea
Mikel Asurmendi
Lur mortuak
Nuria Bendicho
Irati Majuelo
Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"
Paul Beitia Ariznabarreta
Akabo
Laura Mintegi
Joxe Aldasoro
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Paloma Rodriguez-Miñambres