« Adio errua | Maitasunagatik »
Udazkenerako hamar kanta / Patxi Ezkiaga / Kutxa Fundazioa, 1999
Hitz egiten duen poesia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2000-02-19
Liburu honek Kutxa Fundazioak urtero antolatu ohi duen Irun Saria irabazi zuen iaz, poesia arloan. Ez da lehen aldia Patxi Ezkiagak halako saria irabazten duenik; ez da sari hori irabazi duen bakarra, gainera. Baina sariek ez dute, derrigorrez, irabazlea poeta egiten; poetek egiten dituzte sariak irabazle. Esan nahi dut, Patxi Ezkiagari dagokionez, benetan merezitako saria iruditzen zidala haren azken hau.
Patxi Ezkiagak betidanik landu du espazioaren poetika, kanpokoa gehienetan, ez beti mendikoa, kalekoa ere bai noiz behinka, “blues” moduan eta aho-soinuaren laguntzaz kantatu beharrekoa. Baina Patxi Ezkiagaren paisaia basa da batez ere, mendikoa edo-eta baserrikoa, Iratikoa edo-eta Belaguakoa. Pintatzaile moduan esertzen da paisaiaren aurrean eta hura guztia, gorabeherekin, bihurtzen du hitzetara. Ez alferrik, poesia isila da pintura, edo Simonides poeta greziarrak esan zuen moduan: “hitz egiten duen pintura da poesia”. Ezkiaga, paisaia harrapatu ondoren, galdezka hasten da, bere buruari eta bere inguruari lehendabizi, barnetik kanpora beti; gero, behetik gora zuzentzen ditu bere galderak, goi-goiko Ahaldunaren erantzunaren zain. Poesiak zentzu erlijiosoa hartzen du, kanta da, psalmo da, otoitz ere bai.
Liburu hau, ordea, desberdin da, aurrekoen aldean. Ez oso desberdin, baina aldaketak nabariak dira. Sentsuala da, oso sentsuala esango nuke, zentzumen guztien egongoa. Patxi Ezkiagak munduaren berri eman beharrean, bere berri eman nahi du, bere barne-paisaia adierazi nahi digu, musika eta guzti. Bere kezkak plazaratzen ditu; galderak dira, baina horiek gizonari zuzenduak; erantzunak dira, bere buruarentzat eta besteentzat ere bai. Poesiak psalmoaren tankera hartu beharrean aforismoaren soinekoa janzten du. Ez du galtzen lirismo apurrik, ordea. Udazkena urtaroa baino gehiago baita, barne sentipenen pintura.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres