« Historia, mitoak eta ikastetxeak | Nolakoak garen azaldu »
Kartografia / Rikardo Arregi Diaz de Heredia / Euskalgintza Elkarlanean Fundazioa/ Alberdania, 1998
Espazioan barrena Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1999-11-06
Egitura trinkodun poema-liburua dugu hauxe, Rikardo Arregi Diaz de Herediak, Joseba Jaka Literatur Bekari esker idatzia, eta Alberdaniak argitaratua. Kartografia, garai batean, hil ala biziko kontua zen marinel herrietan. Gaur egun, mapa gehienak eginak daudenean, geratzen zaiguna da aurrekoak hartu eta haiek begiratu edo-eta beste batzuk sortu. Bigarren bidea aukeratzen duenak itinerario mentis bat edo beste marraztuko du, benetakoa ez dena, bere iturburua irudimenean duena. Poesiak bigarren bidea nahiago du lehena baino. Errekreazio-zale baita, oso maitea du den oro ezerezetik sortu eta gero desegin, eta berriro sortu geroxeago desegiteko. Rikardo kartografoak oinarrizko sei mapa trazatu dizkigu, gu ere haiek harturik poesiaren munduan barrena abia gaitezen, galtzerainoko ibilbidean.
“Zeru-Lurren artean”, “Carte-A-Figures”, “Terra Incognita”, “Musikaren lurraldeak”, “Begi aurrean ditufan itsasoak”, horiexek baitira liburu honen irudi kartografikoak. Ideia jakin batetik abiatu baita Rikardo Arregi poeta, eta helmuga jakin batera iritsi zaigu. Liburuak denborarena bainoago, espazioaren irudia ekarri nahi digu zalantzarik gabe: munduaren luze-zabalak ibili nahi balitu bezala. Bere geografia ez da Euskal Herrikoa soilik, hitzak gureak badira ere —euskal hitzak alegia—, haien esanahia gugandik urruntzen da hasiera batean, eta gero hurbildu ere bai. Poema eder asko ditu liburuak, baina aipa dezadan idatzi dudanaren adierazgarri “66 lerro hiri setiatuan”, Sarajevoren oroigarri bada ere, Euskal Herri gurearen ispilu okerra ere izan baitaiteke.
Aurreko liburuaren aldean nabaria da oraingoan dagoen ahalegin erritmiko eta musikala. Poemak berez etortzen dira belarrira eta han gelditu. Garrantzitsua da liburu honetan musika, ez bakarrik gai moduan; poemak musika-pieza txikiak ere bai baitira
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez